Дөңмаңдай

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Дөңмаңдай
Ақ дөңмаңдай
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Ұлы табы: Сүйекті балықтар
Табы: Actinopterygii
Сабы: Тұқытәрізділер
Тұқымдасы: Тұқылар
Тегі: Hypophthalmichthys
Bleeker, 1860

Дөңмаңдай[1] (лат. Hypophthalmichthys) – тұқы тұқымдасына жататын балық. Қиыр Шығыстағы Амур өзені алабында таралған. 1950 – 60 жылдары тоғанда өсіру үшін Қазақстанда жерсіндірілген. Қазір екі түрі – кәдімгі дөңмаңдай (Hypophthalmichthys molіtrіx) және шұбар дөңмаңдай (Hypophthalmichthys nobіlіs) бар. Олар Арал, Каспий теңіздерінде, Балқаш көлінде, Ертіс, Тобыл, Есіл, Шу, Сарысу өзендерінде тіршілік етеді. Олардың сыртқы пішіндері ұқсас, денелері екі бүйірінен қысыңқы, құрсағы қырлы, басы үлкен. Маңдайы дөңес келеді, аты осыдан шыққан. Шұбар Дөңмаңдайдың түсі қоңырлау әрі дақтары болады. Дене тұрқы 1,2 м-дей, салмағы 40 кг-нан асады. Жыныстық жағынан 5 – 7 жасында жетіледі. Мамырмаусым айларында 4 млн-ға жуық уылдырығын түбі құмайт не тасты, ағынды су ішіне шашады. Дөңмаңдайдың шабақтары балдырлармен және ұсақ су жәндіктерімен қоректенеді. Дөңмаңдайдың кәсіптік маңызы бар.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
  2. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том