Евгений Григорьевич Брусиловский
Евгений Брусиловский | |
орыс. Евгений Брусиловский | |
Е. Г. Брусиловскийге арналған Қазақстан пошта маркасы, 2005, 150 теңге | |
Туған кездегі есімі |
Евгений Григорьевич Брусиловский |
---|---|
Туған күні | |
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы |
КСРО |
Ұлты |
орыс |
Қызметі | |
Евгений Григорьевич Брусиловский (12 қараша 1905, Ресей, Дондағы Ростов — 9 мамыр 1981, Мәскеу) — композитор, Қазақстанның халық артисі (1936).
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Ленинград (қазіргі Санкт-Петербург) консерваториясын бітірген (1931).
- 1933 жылы КСРО Композиторлар одағының жолдамасымен Алматыға келді.
- 1933 — 34 жылдары Қазақ музыкалық драма техникумы жанындағы халық музыкасының ғылыми-зерттеу кабинетінде қызмет етті.
- 1934 — 38 жылы Қазақ музыка (қазіргі Қазақ опера және балет театры) театрының музыкалық жетекшісі
- 1939 — 56 жылы Қазақстан Композиторлар одағы басқармасының төрағасы
- 1956 — 76 жылдары КСРО Композиторлар одағы басқармасының мүшесі
- 1944 — 51 жылдары Қазақ филармониясының көркемдік жетекшісі
- 1944 — 70 жылдары Алматы консерваториясының композиция кафедрасының меңгерушісі болды.
Шығармашылығы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Брусиловский қазақ музыка өнерінде еуропалық бағыттағы шығармашылық мектептің қалыптасуына үлкен үлес қосты.
Ол 9 опера, 2 балет, 9 симфония, “Кеңестік Қазақстан” атты кантата, оркестрге, аспаптарға арналған концерттер, 500-ден астам әндер мен романстар, сондай-ақ, Қазақстан әнұранының музыкасын (Мұқан Төлебаев, Л. Хамидилермен бірігіп) жазды.
Брусиловский қазақтың ұлттық әндерін өз шығармаларында жоғары шеберлікпен пайдаланды. Ол 250-ден астам қазақ ән-күйлерін жазып алған. Ол — “Қыз Жібек”, “Жалбыр”, “Ер Тарғын” сияқты алғашқы қазақ операларының авторы. Олар музыка мәдениетінде, елдің мәдени өмірінде зор маңызға ие болды.
1970 жылдан Мәскеуде тұрған Брусиловский қазақ тұрмысы тақырыбына 8-, 9-симфонияларын, “Қозы Көрпеш – Баян Сұлу” балетін жазды.
Шәкірттері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Орыс және қазақ тілдерінде “Естеліктер” атты кітабы жарық көрді.
Марапаттары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- КСРО Мемлекеттік сыйлығы (1948, “Кеңестік Қазақстан” кантатасы үшін)
- Қазақстан Мемлекеттік сыйлығы (1967, “Құрманғазы” атты 6-симфониясы үшін) лауреаты.
- Ленин
- Еңбек Қызыл Ту
- Құрмет белгісі ордендерімен марапатталған.
Есте қалдыру
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Алматы қаласында Брусиловский атында көше бар.[1][2][3]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том
- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
- ↑ Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
- Алфавит бойынша тұлғалар
- 30 қазанда туғандар
- 1905 жылы туғандар
- 9 мамырда қайтыс болғандар
- 1981 жылы қайтыс болғандар
- 12 қарашада туғандар
- Дондағы Ростовта туғандар
- Мәскеуде қайтыс болғандар
- Қазақстан сазгерлері
- КСРО сазгерлері
- XX ғасыр сазгерлері
- Әнұран авторлары-сазгерлер
- КСРО музыка педагогтары
- Қазақстан музыка педагогтары
- XX ғасыр музыка педагогтары
- Қазақстан халық әртістері
- Ленин орденінің иегерлері
- Сталиндік сыйлықтың иегерлері
- Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері
- Опера сазгерлері
- Балет сазгерлері