Мазмұнға өту

Егор Фёдорович Летов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Егор Летов
Егор Летов
Сурет
Летов, 2007 жыл
Негізгі ақпарат
Туған күні

10 қыркүйек 1964 (1964-09-10)

Туған жері

Омбы, Омбы облысы, РКФСР, КСРО

Қайтыс болған күні

19 ақпан 2008 (2008-02-19) (43 жас)

Қайтыс болған жері

Омбы, Омбы облысы, Ресей

Белсенділік жылдары

1982—2008

Мамандығы

музыкант, әнші, ақын, дыбыс инженері, суретші-дизайнер, коллажист

Дауыс түрі

баритон және скриминг

Аспаптары

соқпалы музыкалық аспаптар, бас-гитара, гитара

Жанрлары

сібірлік панк, панк-рок, постпанк, психоделикалық рок, нойз-рок, гараж рок, индустриялық, эксперименталды музыка, нойз, түпнұсқа ән, гараж панк

Лақап аттары

Егор Дохлый

Ұжымдары

«Гражданская оборона»
«Егор и Опизденевшие»
«Коммунизм»
«Посев»
«Пик Клаксон»
«Инструкция по обороне»
«П.О.Г.О.»
«Спинки Мента»
«Чёрный Лукич»
«Великие октябри»
«Анархия»
«Цыганята и Я с Ильича»
«Христосы на паперти»
«Враг народа»
«Адольф Гитлер»
«Поп-механика»

Лейблы

«ГрОб-рекордс»

gr-oborona.ru
Егор Летов

Игорь (Егор) Фёдорович Летов (10 қыркүйек 1964 жыл, Омбы19 ақпан 2008 жыл, Омбы) — кеңестік және ресейлік музыкант, әнші, ақын, дыбыс жазушы, суретші-дизайнер, коллажист. Летов — «Гражданская оборона» тобының негізін қалаушы, жетекшісі және жалғыз тұрақты мүшесі; сонымен қатар «Егор және Опизденевшие», «Коммунизм» және тағы басқалар музыкалық жобаларымен танымал саксофоншы Сергей Летовтың інісі.

Егор Летовты музыкалық аңыз деп атайды[1] және Сібір панкының басты тұлғаларының бірі. Қайтыс болғаннан кейін Летов бірнеше рет ресейлік панк-роктың «крёстным отцом»,[2] «патриархом» және Ресейдегі панк қозғалысының ең ықпалды өкілдерінің бірі деп аталды.[3][4][5]

Музыкадан басқа, Летов саяси қызметпен айналысты, өзінің саяси көзқарасын 1980 жылдардың аяғындағы кеңестік жүйені анархиялық қабылдамаудан 1990 жылдардың басындағы ұлттық коммунизмге өзгертті. Эдуард Лимонов және Александр Дугинмен бірге қазір Ресейде тыйым салынған атышулы Ұлттық большевиктер партиясын құруға қатысты.[6] 1996 жылғы президенттік сайлауда Геннадий Зюгановты қолдау мәселесіне байланысты жеке келіспеушіліктері мен келіспеушіліктеріне байланысты бұл ұйымға қатысудан бас тартты, бірақ партия билетін бермеді.[7][8] Өмірінің соңғы жылдарында тоталитаризмнің кез келген нысандары мен көріністерінен бас тартатынын анық айтып, кез келген саяси қызметке қатысудан мүлдем алшақтады.[9]

Музыкалық мансабын бастамас бұрын

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1964 жылғы 10 қыркүйекте Омбыда дүниеге келген. Анасы — Тамара Георгиевна Летова (Мартемьянова; 24 мамыр 1935 – 13 шілде 1988), әкесі — Фёдор Дмитриевич Летов (31 наурыз 1926 — 9 мамыр 2018)[10] — әскери қызметкер, 1990 жылдары — Омбыдағы РФКП аудандық комитетінің хатшысы,[11] ағасы — музыкант, саксофоншы, импровизатор Сергей Фёдорович Летов (1956 жыл 24 қыркүйек).

1980 жылдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Егор Летов өзінің музыкалық мансабын 1980 жылдардың басында Омбыда бастады, 1982 жылы Андрей «Боссом» Бабенкомен бірге НТС қоғамдық-саяси журналының атымен аталатын «Посев» рок тобын құрады.

Летовтың алғашқы қойылымы (бас-гитарада) 1983 жылдың соңында МИФИ жатақханасында, Сергей Курёхиннің импровизациялық ансамблінің құрамында өтті.[12]

1984 жылғы 8 қарашада Летов пен Кузя Уо «Гр.Об» және «Г.О» аббревиатураларымен белгілі «Гражданская оборона» рок-тобын құрды. Егор Летов сол аббревиатураны үй студиясының («ГрОб-Records») атауына қолданды.[13] «Мелодия» дыбыс жазу компаниясының монополистік жағдайына байланысты сол кездегі көптеген музыканттар өз пәтерлерінде музыкалық шығармаларды жазуға мәжбүр болды. Олардың қатарында Егор Летов бар. Кейін Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін бұл тәжірибе жалғасты; «Гражданская оборона» барлық альбомдары «ГрОб-Records» үй студиясында жазылған.[14]

«Гражданская оборона» Сібірден тыс жерлерде танымал бола бастады. 1985 жылдың аяғында билік бұл топқа қарсы күресті бастады.[15] КГБ «Егор Летов пен «Гражданская оборона» тобын тергеуге алды». Нәтижесінде 1985 жылы күздігүні Летов психиатриялық ауруханаға мәжбүрлеп емдеуге жіберілді.[16] Егор Летовтың айтуынша, оған «баяу шизофрения» диагнозы қойылған.[17] Сергей Летовтың айтуынша, Егорға суицидтік синдром диагнозы қойылған.[18] Летов 1985 жылғы 8 желтоқсаннан 1986 жылғы 7 наурызға дейін психиатриялық ауруханада болды.[19] Летов өзінің өмірбаянында бұл кезеңді былай сипаттайды:[14]

Мен «реанимацияда», нейролептиктермен емделдім. Психологиялық ауруханаға дейін адам көтере алмайтын нәрселер бар ма деп қорықтым. Таза физиологиялық деңгейде бұл мүмкін емес. Мен бұл ең жаман нәрсе деп ойладым. Психикалық ауруханада олар маған нейролептиктердің өте күшті дозаларын, неулептилді айдай бастағанда - неулептилдің үлкен дозасынан кейін мен тіпті уақытша соқыр болып қалдым - мен бірінші рет өліммен немесе өлімнен де жаман нәрсемен кездестім. Нейролептиктермен мұндай емдеу мұнда да, Америкада да барлық жерде бірдей. Мұның бәрі «мазасыздықтан» басталады. Галоперидол сияқты осы препараттардың шамадан тыс дозасын қабылдағаннан кейін адам өз денесін басқару үшін бар күшін жұмылдыруы керек, әйтпесе истерия, конвульсиялар және т.б. Адам бұзылған кезде шок басталады; ол айғайлап, айғайлап, тістеп, жануарға айналады. Одан кейін «міндетті» ережелер келді. Ондай адамды төсекке байлап қойып, әбден күйіп кеткенше шаншуды жалғастырды. Ол қайтымсыз психикалық өзгерістерді бастан өткергенше. Бұл адамды ақымақ ететін басатын дәрілер. Әсері лоботомияға ұқсас. Осыдан кейін адам «жұмсақ», «үйлесімді» болады және өмір бойы бұзылады. «Бір көкек ұшты» романындағыдай.

Бір кезде мен ақылсыз болмау үшін мен жасау керек екенін түсіндім. Күні бойы қыдырдым, шығарма жаздым: әңгіме, өлең жаздым. Күн сайын маған «Менеджер» Олег Судаков келді, мен оған жазғандарымның бәрін темір тор арқылы жеткіздім.


Ағасы «Егорды босатпаса, баспасөз мәслихатын өткізіп, шетелдік журналистерді шақырып, қайта құру болмағанын, музыканттарды себепсіз жындыханаға қамап жатыр» деген қауесет таратқан. Осыдан кейін Летов босатылды.[19]

1987–1989 жылдары Егор Летов және оның серіктестері «Гражданской обороны» арналған бірқатар альбомдарды жазды: «Красный альбом», «Хорошо!!», «Мышеловка», «Тоталитаризм», «Некрофилия»,[20] «Так закалялась сталь»,[21] «Боевой Стимул»,[22] «Всё идёт по плану»,[15] «Песни радости и счастья», «Война»,[23] «Армагеддон-Попс»,[24] «Здорово и вечно», «Русское поле экспериментов».[25] Сол жылдары «Коммунизм» жобасының альбомдары жазылды (құрамында: Егор Летов, Константин Рябинов, Олег «Манагер» Судаков),[14][26] Летов пен Янка Дягилева бірлесіп жұмыс істей бастады.[27]

Жаңасібір рок-фестивалінен кейін (1987 жылғы сәуір) олар Летовты екінші рет психиатриялық ауруханаға жатқызғысы келді және ол іздеуде болғандықтан, 1987 жылғы қарашаға дейін Янка мен Лукичпен пойызбен және Украин КСР мен РКФСР бойынша автостоппен саяхаттап, «жүйелі хиппи» өмірін өткізді. Өмірбаянда: «Ақырында, ата-анамның күш-жігерінің арқасында іздеу тоқтатылды және мен жалғыз қалдым — оның үстіне «қайта құрудың» жаңа кезеңі басталып, диссиденттер енді ешкімге қажет емес болды.[14]

Музыканттар мен «ГрОб-студиясының» жартылай астыртын болуына қарамастан, 1980 жылдардың аяғында және әсіресе 1990 жылдардың басында олар КСРО-да, ең алдымен, жастар орталарында кең танымал болды; Кейбір мәліметтер бойынша, жүздеген мың адам топтың жанкүйерлеріне айналды.[28][29] Сыншылардың пікірінше, Летов шығармашылығы өзінің қуатты энергиясымен және материалды беруімен, әдеттен тыс, ерекше дыбыспен, жанды және қарапайым ырғақпен, стандартты емес лирикамен, ерекше, өрескел және сонымен бірге талғампаз поэзия мен тілмен ерекшеленеді.[30] Летов 1960 жылдардағы американдық гараждық рок деп атады (бұл оның сүйікті музыкалық жанры болды): The Monks және The Sonics,[31] Love,[32] Sonic Youth,[33] Butthole Surfers топтары,[34] ерте Pink Floyd (Баррет кеткенге дейін),[35] Боб Диланның,[36] Нил Янгтың,[37] Ким Фоулидің,[38] Дженезис Пи-Орридж,[39] Майкл Джира[40] және де басқа да эксперименттік рок-топтардың орындауында негізгі рок-топтар, панк және постпанк, рухы жағынан әсер.

1990 жылдардың басында «Гражданская оборона»ның концерттік қызметін тоқтатқан және топтың таратылғанын жариялаған Егор Летов өзінің ең танымал альбомдары болып табылатын «Егор и Опизденевш»інің психикалық жобасының бөлігі ретінде «Приг-скок» (1990)[41] және «Сто Лет одиночества» (1992)[42] альбомдарын жазды.[43] 1993 жылы Летов тағы да Азаматтық қорғанысты концерттік және студиялық іс-шараларға жинады. Дәл осы кезеңде «Орыс серпіліс» ұлттық коммунистік рок қозғалысының жетекшілерінің бірі болды[44] және белсенді гастрольдік сапарда болды. 1994–1998 жылдары Егор Летов Ұлттық большевиктер партиясын қолдады және № 4 партия билетіне ие болды.с № 4[45] 1999 жылғы Мемлекеттік Дума сайлауында Виктор Анпиловты қолдау мақсатында гастрольдік сапарға шықты.

1995–1996 жылдары Егор Летов тағы екі альбом жазды: «Солнцеворот» және «Гражданская оборона» тобының құрамында қайтадан «Невыносимая лёгкость бытия». Екі альбом да 1997 жылы шығарылды.[46]

1990 жылдардың ортасында Летов Хулио Кортасардың «Игра в классики» романын түсіруді жоспарлады, бірақ кейін бұл идеядан бас тартты. Кино түсіру өте нәзік және күрделі іс екенін, «гараждық кинотеатр» әдісі оған жақын емес екенін түсіндірді.[47]

«Luise Cultfactory» жеке концерті кезіндегі Егор Летов, Нюрнберг, Германия, 2000 жылғы 4 қараша

2002 жылы Егор Летовтың авторлық интерпретациясындағы әйгілі кеңестік әндерден тұратын «Гражданская оборонаның» «Звездопад» альбомы,[48] сондай-ақ «Егор және Опизденевшихтің» «Психеделия Tomorrow» альбомы шығарылды.[49] 2004 жылғы ақпанда Егор Летов ресми түрде кез келген саяси күштерден, оның ішінде ұлтшылдарынан бас тартты.[50] 2004–2005 жылдары топтың екі жаңа альбомы жарық көрді: «Долгая счастливая жизнь» және «Реанимация» (атаулы ән Егор Летов реанимацияда болған кезде жазылған),[51][52] олардың пайда болуы «Гражданской оборона» жалпы жұртшылық арасында да, баспасөзде де қызығушылықтың жаңа толқынын тудырды. Осы кезеңде Летов Сергей Удальцовпен және оның әйелі Анастасиямен жұмыс істеді, олар топ үшін концерттер ұйымдастырды. Сонымен бірге, сәйкесінше «Солнцеворот» және «Невыносимая лёгкость бытия» жаңа атауларымен ремикстелген және шығарылған «Лунный переворот» және «Сносная тяжесть небытия» альбомдарының қайта шығарылымдары пайда болды.[46] 2007 жылғы 9 мамырда «Зачем снятся сны?» альбомы жарық көрді. шығарылды, бұл топтың соңғы альбомы болды. Бұл альбомды кейін Егор Летов үздік деп атады.[53]

Егор Летов пен оның тобы Эстония (Сыртқы істер министрлігі түсініктеме берместен оларға виза беруден бас тартты)[30] және Латвия билігінің бірнеше рет қарсылығына тап болды.[54]

«Гражданской оборонының» соңғы концерті 2008 жылғы 9 ақпанда Екатеринбургте өтті. Бұл концертті жергілікті телекомпания түсірген.[55][56]

Егор Летов 2008 жылғы 19 ақпанда жергілікті уақыт бойынша сағат 16:57-де Омбыда кенеттен қайтыс болды. Бастапқы нұсқа бойынша, өлімнің себебі жүрегінің тоқтауы болды, дегенмен кейінірек басқа нұсқасы пайда болды: алкогольмен уланудан туындаған жедел респираторлық жеткіліксіздік[57] (кейбір деректер бойынша, Летов өмірінің соңғы айларында алкогольді асыра пайдаланған).[58] «Гражданская оборона» сайты Летовтың жүрегі тоқтап қайтыс болғанын хабарлады.[59] 2008 жылғы 21 ақпанда Омбыдағы Ескі Шығыс зиратында, анасы бейітінің жанына жерленді.[60]

Жеке өмірі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1980 жылдардың екінші жартысында Егор Летовтың сүйіктісі Яна Дягилева болды (1991 жылы қайтыс болды).[27][61] 1991 жылдан 1997 жылға дейін Летов Янаның досы және оның кейбір альбомдарын жазуға қатысушы Анна Волковамен бірге тұрды.[62] 1997 жылы Летов Наталья Чумаковаға үйленді, «Гражданской обороны» бас гитарист ретінде қосылды.[63]

Егор Летов бейітіндегі ескерткіш, 2010 жылғы қыркүйек

2008 жылғы жаз мен күзде Жаңасібір, Барнауыл және Төменгі Новгород қалаларында Егор Летов, Олег Судаков және Константин Рябиновтың «Коммунизм-арт» коллаждары мен көркемдік нысандарының көрмесі өтті.[26]

2009 жылы Егор Летовтың «Автографы. Черновые и беловые рукописи» атты үш томдық өлеңдер жинағы шығарыла бастады.[64] Қолтаңбалардың бірінші томы 2009 жылдың күзінде, екінші томы 2011 жылдың тамызында, үшінші томы 2014 жылдың күзінде жарық көрді.

2010 жылғы 10 қыркүйекте Егор Летовтың бейітіне оның жесірі Наталья Чумакованың бастамасымен құлпытас орнатылды, онда алғашқы христиандардың «Вселенский» кресті бейнеленген мәрмәр текше, оны Иерусалим кресті деп те атайды,[65] алайда ғылымда мұндай крест алғаш рет XI ғасырда қолданылған деп есептелді. Крест жорықтары, оның құрамындағы грек кресті әлдеқайда ежелгі. Оны өндіру мен орнатуға Елена Веремянина, Сергей Соколков, Юрий Щербинин, Евгений Козлов, Константин Вдовин, Николай Лепихин және Михаил Воронко қатысты. Егордың өзі кеуделік крест ретінде дәл осындай крест киген.[66] Ескерткіш Егор Летовтың жанкүйерлері мен «Гражданская оборона» қайырмалдық есебінен жасалды.[67]

2014 жылғы 20 қарашада Наталья Чумакованың Егор Летов туралы «Здорово и вечно» деректі фильмі шықты.[68]

2015 жылғы 19 желтоқсанда Омбы қаласында «Слава» кинотеатрының фойесінде «Аллее звёзд» жұлдыздың салтанатты ашылу рәсімі өтті. Кеңестік және ресейлік ақын және рок-музыкант, «Гражданская оборона» тобының негізін қалаушы және жетекшісі Егор Летовтың есімі мәңгілікке қалды.

2018 жылғы 11 ақпанда Омбы филармониясында Омбы академиялық симфониялық оркестрінің орындауындағы «Симфоборона» құрмет концерті өтті. Музыканттардың бірі өзіне ұқсау үшін шашы мен сақалын ұзартқан.[69]

19 ақпанда, Летовтың қайтыс болғанына 10 жыл толуына орай, концерттің жазбасы 12 арнада көрсетілді.[70]

2018 жылы Вьетнамның солтүстігінде табылған ара қоңыздарының түрі Augyles letovi Егор Летовтың құрметіне аталды.[71]

2018 жылы Егор Летовтың есімі Омбы әуежайына тағайындалу үшін ұсынылды, бірақ алдыңғы қатарда болса да, екінші турға өте алмады.[72][73][74] Осыған қарамастан оның есімі Омбы облысындағы Поповка ауылындағы жеке аэродромға әлі күнге дейін берілді. Алайда 2019 жылдың шілдесінде сот шешімімен аэродром жабылды.[75]

2019 жылы Ф. М. Достоевский атындағы Омбы мемлекеттік әдеби мұражайының басшылығы Егор Летов қорын құру туралы шешім қабылдады.[76] 2019 жылғы 9 қыркүйекте мұражайда музыканттың 55 жылдығына арналған көрме ашылды,[77] одан кейін мұражайда құрылған Егор Летов қорына ең қызықты экспонаттар енгізілді.[78]

2019 жылғы 10 қыркүйекте Летовтың 55 жылдығына арналған «Без меня» атты альбом шығарылды, онда 27 орындаушы мен музыкалық топ бар.[79]

2021 жылғы тамызда Либерияның кеме тізілімінде тіркелген NS Energy құрғақ жүк кемесі Егор Летовтың есімімен аталды.[80] Бір типті NS Yakutia жаңа оператор Viktor Tsoy деп өзгертті.[81][82]

2022 жылы Летовтың де-факто әйелі Янка Дягилеваның өмірінің соңғы күніне арналған «На тебе сошёлся клином белый свет» көркем фильмі жарық көрді. Егор Летовтың рөлін актер Максим Козлов сомдады.

2022 жылдың 25 қаңтарында ресейлік Timelock Studio студиясы Croteam-пен бірге жасаған Serious Sam: Siberian Mayhem ойыны шығарылды, мұнда кейіпкерлердің бірі (Игорь Ледов) Егор Летовке сілтеме жасайды, оның ішінде кейіпкер гитарада ойнай алады және өзіне тән келбеті бар. Сондай-ақ, ойынның бірінші деңгейі «Вечность пахнет нефтью» деп аталады, бұл, ең алдымен, «Русское поле экспериментов» әнінің мәтініне сілтеме.

Хип-хоп әртісі Babangida өзінің «Пирдуха» трегінде Егор Летовты бірнеше рет атап өтеді,[83] сонымен қатар Гражданской оборонының «Вечная весна» әніне сілтеме жасайтын «Вечная зима» трегі бар.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. В Омской области в честь Егора Летова назовут частный аэропорт. В шорт-лист имён для аэропорта Омска музыкант не попал. Новая газета (28 қараша 2018). Тексерілді, 8 шілде 2019. Мұрағат көшірмесі 8 Шілденің 2019 Wayback Machine мұрағатында
  2. Информация о Е. Летове на Allmusic. Мұрағат көшірмесі 14 Қазанның 2016 Wayback Machine мұрағатында
  3. Выдержки из интервью с А. Фишевым (Оргазм Нострадамуса). Мұрағат көшірмесі 13 Қазанның 2016 Wayback Machine мұрағатында
  4. «ГРАЖДАНСКАЯ ОБОРОНА»: 20 ЛЕТ ПОДПОЛЬЯ или «ДОЛГАЯ СЧАСТЛИВАЯ ЖИЗНЬ»?. Мұрағат көшірмесі 13 Қазанның 2016 Wayback Machine мұрағатында
  5. Афиша Юга. Вечер памяти Егора Летова. Мұрағат көшірмесі 13 Қазанның 2016 Wayback Machine мұрағатында
  6. Сандалов Ф. Формейшн. История одной сцены М., 2015, ISBN 978-99980-0010-0
  7. Дмитрий Невелев Дело Летова (Обыкновенное предательство)  (орыс.). Лимонка № 35 (1996.03.xx).
  8. Эдуард Лимонов Почему Егор Летов ушёл из НБП? (26 ақпан 2020).
  9. Официальное заявление Е. Летова и ГО по поводу событий в Екатеринбурге. Мұрағат көшірмесі 18 Қарашаның 2023 Wayback Machine мұрағатында
  10. На 93-м году жизни скончался отец Егора Летова | Gorod55. Мұрағат көшірмесі 19 Мамырдың 2018 Wayback Machine мұрағатында
  11. Летов Федор Дмитриевич. Мұрағат көшірмесі 8 Қазанның 2021 Wayback Machine мұрағатында
  12. Александр Кушнир Сергей Курёхин. Безумная механика русского рока — БММ, 2013. — Б. 80—81.
  13. Сергей Носов ГрОб с Музыкой  (орыс.). Музыкальная Газета (1998). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 12 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  14. a b c d Егор Летов Именно так все и было. Творческо-политическая автобиография  (орыс.). «Лимонка», Официальный сайт «Гражданской обороны» (ноября 1993). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  15. a b Все Идёт По Плану, 1989  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 8 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  16. Поганая молодёжь, 1985  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. {{Wayback|url=https://web.archive.org/web/20120215043345/http://www.gr-oborona.ru/pub/discography/poganaja_molodezh.html%7Cdate=2012-02-15
  17. «Егор Летов. Всё, что не анархия» (Сборник публикаций)  (орыс.). сборник публикаций. Валерий Постернак. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
  18. Русский рок в лицах: группа «Гражданская оборона»  (орыс.). стенограмма. Радиостанция «Финам FM». Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
  19. a b «ГрОб» или всё пошло не по плану: 10 лет со дня смерти Егора Летова | Новости | Пятый канал
  20. Красный Альбом, 1987  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  21. Так Закалялась Сталь, 1988  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  22. Боевой Стимул, 1988  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  23. Война, 1989  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  24. Армагеддон-попс, 1989  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  25. Русское Поле Экспериментов, 1989  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 13 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  26. a b Александр Редут Уникальный и неповторимый концерт легендарного проекта «Коммунизм»  (орыс.). www.redut.info. Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 26 Тамыздың 2014 Wayback Machine мұрағатында
  27. a b Биография Янки Дягилевой  (орыс.). yanka.lenin.ru. Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 4 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  28. Алексей Коблов Вселенская Революция Егора Летова, интервью  (орыс.). «Я молодой» № 22 (мая 1997). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  29. Александр А. Вислов, Олег Зинцов «Лестница в небо» — статья про концерт в Лужниках  (орыс.). «Ведомости», Официальный сайт «Гражданской обороны» (30 мая 2005). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  30. a b gazeta.ee Музыканта Егора Летова в Эстонию не пустили. Почему — не объяснили  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (2002). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  31. Звуки. Ру — Егор Летов — Как Платил Незнайка За Свои ??? (Вопросы). Тексерілді, 25 наурыз 2014. Мұрағат көшірмесі 25 Наурыздың 2014 Wayback Machine мұрағатында
  32. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 02.11.2005 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 26 Шілденің 2014 Wayback Machine мұрағатында
  33. ГрОб-Хроники | GQ № 4 (129) — Гражданин поэт: Последние слова Егора Летова. Мұрағат көшірмесі 21 Ақпанның 2014 Wayback Machine мұрағатында
  34. Егор Летов — Я не верю в анархию (Сборник статей) — чтение книги онлайн. Мұрағат көшірмесі 25 Наурыздың 2014 Wayback Machine мұрағатында
  35. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 12.09.2005 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 9 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  36. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 24.09.2006 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 13 Ақпанның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  37. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 05.04.2005 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 13 Қыркүйектің 2010 Wayback Machine мұрағатында
  38. Приятного аппетита! (Интервью с Егором Летовым) / Егор Летов «Я не верю в анархию» | Гражданская Оборона — официальный сайт группы. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  39. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 25.01.2008 (часть 2) / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 23 Наурыздың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  40. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 23.02.2006 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона». Мұрағат көшірмесі 9 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  41. Прыг-Скок, 1990  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 5 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  42. Сто Лет Одиночества, 1993  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 5 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  43. Игорь Масленников Рецензия на переиздание альбома Сто лет одиночества  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 3 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  44. Алексей Курбановский Пуля-Дура, учить меня жить  (орыс.). «Северная Столица», СПб (22 июля 1994). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  45. Дело Летова  (орыс.). «Лимонка» № 35, Официальный сайт «Гражданской обороны» (марта 1996). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 20 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  46. a b Солнцеворот, 1997  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 6 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  47. Егор Летов. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской Обороны, 23.12.04 / Off-line интервью с Егором Летовым и группой «Гражданская Оборона» | Гра …. Тексерілді, 8 сәуір 2013. Мұрағат көшірмесі 25 Сәуірдің 2013 Wayback Machine мұрағатында
  48. Звездопад  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 5 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  49. Миша Вербицкий Обзор альбома в каталоге издателя «Ур-Реалист»  (орыс.). imperium.lenin.ru. Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 30 Маусымның 2011 Wayback Machine мұрағатында
  50. Егор Летов и «Гражданская оборона» Официальное заявление по поводу событий в Екатеринбурге  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (9 февраля 2004). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 18 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  51. Реанимация  (орыс.). альбомография. Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 21 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  52. Максим Семеляк Жизнь Как Чудо, интервью с Егором Летовым  (орыс.). «Афиша», Официальный сайт «Гражданской обороны» (2004). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 20 Желтоқсанның 2011 Wayback Machine мұрағатында
  53. Егор Летов «Зачем Снятся Сны». Егор Летов о новом альбоме  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны». Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 21 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  54. Сергей Попков Егор Летов объявлены персонами «нон грата» в Латвии до 2099 года  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (28 сентября 2000). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 1 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  55. Про дурачка — Запись с последнего выступления «Гражданской обороны» YouTube сайтында
  56. Последний концерт «Гражданской обороны» (Свердловск, 09.02.2008)  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (2008). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 21 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  57. Установлена причина смерти Егора Летова Мұрағатталған 18 Маусымның 2022 жылы. // Коммерсантъ, 24.03.2008
  58. Отец Летова: «Сын был очень талантлив. Но слишком много пил». Мұрағат көшірмесі 19 Наурыздың 2018 Wayback Machine мұрағатында
  59. Егор Летов умер сегодня во сне дома в Омске. Мұрағат көшірмесі 9 Ақпанның 2020 Wayback Machine мұрағатында
  60. Егор Летов похоронен на Старо-Восточном кладбище Омска. Мұрағат көшірмесі 23 Қарашаның 2020 Wayback Machine мұрағатында
  61. Панки строились рядами под лучами прожекторов  (орыс.). InterMedia, yanka.lenin.ru (24 марта 2002). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 3 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  62. Егор Летов Off-line интервью. Ответы на вопросы посетителей официального сайта Гражданской обороны  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (11 апреля 2006). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 9 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  63. А. Коблов Like a Rolling Stone. 20 лет «Гражданской обороне». 40 лет Егору Летову  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (сентября 2004). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 4 Қаңтардың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  64. Книга стихов Летова: написано его рукой / Интервью и публикации | Гражданская Оборона — официальный сайт группы. Мұрағат көшірмесі 9 Мамырдың 2013 Wayback Machine мұрағатында
  65. Наталья Чумакова Памятник Егору Летову  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (2010). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 7 Ақпанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  66. Светлана Кычанова На могиле омского рокера Егора Летова установили памятник  (орыс.). Комсомольская правда в Омске (13 сентября 2010). Тексерілді, 8 қаңтар 2012. Мұрағат көшірмесі 8 Тамыздың 2014 Wayback Machine мұрағатында
  67. Наталья Чумакова Памятник на могиле Егора Летова  (орыс.). Официальный сайт «Гражданской обороны» (2008). Тексерілді, 30 желтоқсан 2011. Мұрағат көшірмесі 2 Мамырдың 2012 Wayback Machine мұрағатында
  68. 'Здорово и вечно' о ранней 'Гражданской обороне'. Тексерілді, 4 наурыз 2015. Мұрағат көшірмесі 15 Ақпанның 2015 Wayback Machine мұрағатында
  69. Александр Малькевич: «Мы идем по плану...». om1.ru. Тексерілді, 24 наурыз 2018. Мұрағат көшірмесі 25 Наурыздың 2018 Wayback Machine мұрағатында
  70. «Симфооборона» пробрала до слёз фанатов Егора Летова. http://gtrk-omsk.ru. Мұрағат көшірмесі 24 Қарашаның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  71. Новый вид жуков-пилоусов назвали в честь Егора Летова. Мұрағат көшірмесі 22 Қарашаның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  72. Министр культуры РФ «воскресил» омского рокера Летова. Мұрағат көшірмесі 10 Қаңтардың 2019 Wayback Machine мұрағатында
  73. Мединский назвал поклонников «Гражданской обороны» маргиналами. Мұрағат көшірмесі 10 Қаңтардың 2019 Wayback Machine мұрағатында
  74. Все идёт по бану. Почему «аэропорт имени Летова» объединил охранителей и либералов. Мұрағат көшірмесі 10 Қаңтардың 2019 Wayback Machine мұрағатында
  75. В Омской области владелец аэродрома им. Летова не отстоял право на его эксплуатацию. Мұрағат көшірмесі 5 Қазанның 2019 Wayback Machine мұрағатында
  76. Произведения Егора Летова пополнят музейные фонды. Мұрағат көшірмесі 1 Тамыздың 2019 Wayback Machine мұрағатында
  77. В Омске открылась первая выставка, посвящённая жизни и творчеству лидера группы "Гражданская оборона". Мұрағат көшірмесі 4 Наурыздың 2021 Wayback Machine мұрағатында
  78. Экспонаты с выставки «Всё идёт по плану» пополнили фонды музея Достоевского. Мұрағат көшірмесі 29 Қыркүйектің 2020 Wayback Machine мұрағатында
  79. Без меня (10 қыркүйек 2019). Тексерілді, 11 қыркүйек 2019. Мұрағат көшірмесі 1 Қазанның 2020 Wayback Machine мұрағатында
  80. EGOR LETOV (Bulk carrier)  (орыс.).
  81. rbc.ru Viktor Tsoi и Egor Letov вышли в море под либерийским флагом. Мұрағат көшірмесі 30 Қыркүйектің 2021 Wayback Machine мұрағатында
  82. lenta.ru Viktor Tsoi и Egor Letov отправились в плавание. Мұрағат көшірмесі 30 Қыркүйектің 2021 Wayback Machine мұрағатында
  83. Но уже скоро нас тоже не станет / И лишь оскаленное время / Как пел старик Егор.

Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]