Едіге би Төлебайұлы
| Төлебайұлы, Едіге | |
|---|---|
| Дүниеге келгені: | XVII |
| Қайтыс болғаны: | XVIII |
| Мансабы: | Би, шешен |
Едіге би Төлебайұлы (XVII ғасырдың ортасы - XVIII ғасырдың басы) - Тәуке хан ордасындағы билер кеңесінің беделді мүшесі.
Биография[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Орта жүздің Арғын руының Сүйіндігінен тарайтын. «Жеті жарғыны» түзуге қатысқан би, қазақ халқының күш біріктіріп, жоңғар шапқыншылығына тойтарыс беру ісінде көрнекті рөл атқарған саясаткер. Орта жүз құрамындағы арғын тайпасының қаржас руынан шыққан. Оның шешендік сөздері ел аузында көп сақталған. Халық арасында Едіге би «Ердің құнын екі ауыз сөзбен бітірген» деп те дәріптеледі.
Едіге би Шоң бидің туған әкесі. Жазушы Қ. Исабаев айтуынша, Баянауыл маңындағы төрт рудың басын қосып, қарадан суырылып шығып, алғашқы аға сұлтан болған осы кісі. Ал оның би ретіндегі қызметін белгілі ғалым, зерттеуші С. Дәуітов шежіреші М.Ж. Копеевтің сөзімен былайша көрсетеді "М.Ж. Көпейұлы шежіреде Төле би мен Едіге би арасындағы әңгімені қысқаша баяндап бергені әрі қызық, әрі. Едіге Төленің ауылын көріп: "Әділ бидің елін, ауылын дау араламайды, әділ патшаның жерін жау араламайды"", - деген осы екен-ау деп қызығыпты.