Жабайы қояндар

Жабайы қояндар — қоян туыстастарына жатады. Жабайы қоян. Дене ұзындығы 44 см, салмағы 2 кг. Отаны, Орталық және Оңтүстік Еуропа, Солтүстік—Батыс Африка; Еуропанын бірталай мемлекеттері Австралия, Жаңа Зеландия, Америкаға орта ғасырдан бастап тасымалданды. ТМД кеңістігінде Оңтүстік—батыс Украина мен Молдавияда кездеседі. Көбінесе шілікті мекендейді. Үлкен топ құрып өмір сүреді. Топтың басында ең мықты еркек қоян тұрады. Қояндар күрделі және терең ін қазады. Олар өз жер аймағын сасық иісті затпен белгілеп, қоршайды. Ұрғашы қояндар 4—9—дан терісі тақыр, көзі жабық көжектерін жылына 3—7 рет табады. Қояндардың өте қалың көбейген жағдайында олар ауылшаруашылық өсімдіктерін, ағаш көшеттері, бұта—шіліктерді құртып, табиғи биоценозды тоздырады. Австралияда, 19 ғ. ортасында әкелінген жабайы қояндар қатты көбейіп, онда олармен күрес оңдаған жылдар бойы ең өзекті мәселелердің біріне айналған. Аңшылық обьектісі. Зертханада пайдаланылатын жануар. Үй қояндарының арғы тегі. Құйрықсыз жабайы қоян Мексикада Попакатепетль вулканы етегінде ғана таралған. Ол ХТҚО Қызыл кітабына енгізілген.