Жаңажер

Қала
Жаңажер
(өзб. Yangiyer/Янгиер)
Әкімшілігі
Ел	ӨзбекстанӨзбекстан
Облыс	Сырдария облысы
Тарихы мен географиясы
Координаттары	40°16′ с. е. 68°49′ ш. б.40.267° с. е. 68.817° ш. б. / 40.267; 68.817
Құрылған уақыты	1957
Бұрынғы атаулары	Янги-ер
Қала статусы	1957
Орталығының биiктігі	210 м
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	46 800 адам (2023)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	+998673
Пошта индексі	121000-121003
Автомобиль коды	20
Жаңажер
Жаңажер шекарасы

Жаңажер (өзб. Yangiyer/Янгиер) — Өзбекстанның Сырдария облысындағы қала.

Сипаттама

Жаңажер қаласы Сырдария облысының оңтүстік-шығысында орналасқан. Ол шөл дала деп аталатын жазықтың шығыс бөлігінде жатыр. Оңтүстік Мырзашөл каналы қаланы екіге бөледі. Қаланы сондай-ақ М37 тас жолы немесе Үлкен Өзбекстан тас жолы (Ташкентті Орталық Өзбекстан және Тәжікстанмен байланыстыратын) және Сырдария-Хауас темір жолы кесіп өтеді.

Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық

Жаңажер — шағын қала. Ол халық саны бойынша өз елінде (Өзбекстан) 55-орында және өз аймағында (Сырдария облысы) екінші орында. Оның жаһандық рейтингі шамамен 12 451-ші орында.

Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық: Хауас (6 км), Зафаробод (10 км, Тәжікстан), Шырын (26 км), Баяут (26 км), Наурыз (26 км), Гүлістан (28 км), Жаңаабат (28 км), Диқанабат (31 км), Досабат (32 км), Бекабат (36 км), Балашаһар (43 км), Спитамен (43 км, Тәжікстан), Истаравшан (44 км, Тәжікстан), Сардаба (46 км), Сайқұн (48 км), Замин (50 км), Бустон (50 км, Тәжікстан), Бахт (51 км), Пақтаабат (55 км), Пролетарск (58 км, Тәжікстан).

Тарихы

Жаңажер 20-ғасырдың ортасында (1957 ж.) қолайсыз шөл даланы игеру үшін бүкілодақтық науқан кезінде қаланған. Елді мекенге Новая Земля символдық атау берілді. Бастапқыда тың игерушілер мен канал салушылардың қаласы болған Жаңажер кейіннен өнеркәсіптің басқа салаларын дамытады. КСРО ыдырағаннан кейін қала демографиялық дағдарысты бастан өткерді: көптеген тұрғындар, әсіресе орыс тілді тұрғындар қаланы тастап кетті.

Экономикасы және инфрақұрылымы

Қалада 34 ірі және 46 шағын кәсіпорын, 2 бірлескен кәсіпорын, 2 акционерлік қоғам, 32 жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер бар. Қалада дәстүрлі мақта тазалау зауытынан басқа құрылыс материалдарын шығаратын зауыттар бар.

Екі мәдениет үйі, клуб, мәдениет және демалыс саябағы, 60 спорт нысаны, соның ішінде стадион, спорт залдары, 2 бассейн, спорт алаңдары, балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі, балалар футбол мектебі, Янгиер футбол командасы бар. Сондай-ақ қалада бір егін базары, үш аурухана, төрт емхана, екі жекеменшік медициналық орталық, бір демалыс орны, дәріханалар және басқа да медициналық мекемелер жұмыс істейді.