Жердің сәуле шығаруы

Жердің сәуле шығаруы — Жер бетінің сәуле шығаруы. Жер бетінің температурасы Күнмен, жұлдыздармен салыстырғанда төмен болғандықтан, ол спектрдің көзге көрінбейтін аймағындағы инфрақызыл сәулеге жататын, ұзындығы 3 мкм-ден 80 мкм-ге дейінгі электрмагниттік толқындарды шығарып тұрады. Жер беті өзінен жылу бөліп шығаратындықтан суиды. Жер бетінен бөлініп шығатын сәуле ағыны жоғары қарай бағытталады және ол атмосфераны қыздыра отырып, сонда түгелдей тұтылады. Атмосфера жер бетіне қарай, толқын ұзындығы соған шамалас, сәуле (атмосфераның қарсы сәуле шығаруы) шығарады. Бұл сәуле жер беті жоғалтқан жылудың белгілі бір бөлігінің орнын толтырады. Жердің сәуле шығаруы мен атмосфераның қарсы сәуле шығаруының айырмасы әсерлік сәуле шығару деп аталады. Ашық түнде қарсы сәуле шығарып, әсерлік сәуле шығару көбейеді. Сол себептен Жер беті, ал мұның салдарынан ауаның төм. қабаты салқындайды. Мұндай жағдайда тұман болу не шық түсуі, ал көктем мен күзде үсік жүруі мүмкін. Бұған керісінше бұлтты түнде бұлттардың сәуле шығаруы нәтижесінде қарсы сәуле шығару көбейеді, ал әсерлік сәуле шығару және жер бетінің салқындауы азаяды. Жер беті күндіз қарсы сәуле шығару процесіне қосымша Күн радиациясын да қабылдайды. Күн ұзақ болатын кезде бұл екеуінің қосындысы Жердің сәуле шығаруынан асып кетеді де, жер беті қызады. Жердің сәуле шығаруы — Жер беті мен атмосферадағы жылулық режимді анықтайтын аса маңызды факторлардың бірі. Жердің сәуле шығаруын метеорологияның бір тармағы — актинометрия зерттейді; ^[1]