Жерқұлақ

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Жерқұлақ
лат. Tuber melanosporum
лат. Tuber melanosporum
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Саңыракқұлақтар
(unranked) Pezizomycetes
Сабы: Pezizales
Тұқымдасы: Tuberaceae
Тегі: Tuber melanosporum
Vittad. 1831

Жерқұлақ - (лат. Tuber melanosporum)  - жейтін саңырауқұлақтардың ең қымбаты, 1 кг жерқұлақ Еуропа базарында 1000 еуро тұрады. Өте биік бағаланатын деликатес. "Дастарқаның қара бриллианты" деген атауға еге болған.

Биологиялық сипаттама[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жерқұлақтың вегетативтік денесі жердің астында ораласады, қисық дөңгелекке ұқсас 3-9 см диаметрінде, 4-6 тегіс емес қыры болады.
Сыртының түсі қызыл-қоңырдан қараға дейін.
Іші қатты, ақшыл-сүр немесе ақшыл-қызыл мәрмәр суретті. Өскен сайын қарайып қара-қоңыр болады.
Өзіне сай қатты хош иісі болады. Дәмі өте жағымды, қышқылдау болады.
Споралары 35-25 мкм ұршық тәрізді сопақша келген, қисық.
Көбіне еменнің немесе басқа ірі ағзалардың өміріне байланыста болып ол қашан иесі тіршілігін жойып, қурап біткенге дейін онымен бірге тіршілік ете береді. Жер астыда 2-3 см-дан жарты метрге дейін тереңдікте өседі.
Жабайы шошқалардың ауес асы. Саңырауқұлақтың хош иісі жабайы шошқаларды тартып, солардың арқасында споралар таралады.
Адамдар асқа пайдалау үшін саңырауқұлақтарды қарашадаң наурызға дейін тереді.

Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ең кең таралған жері - Францияда, орталық Италияда және Испанияда. Әсіресе Фрацияның оңтүстік-батыс Дордонь, Ло, Жиронда департаменттерінде және Воклюз оңтүстік-шығыс департаментінде.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]