Жоба:Инкубатор/Қадырберді қорымы
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Қадырберді қорымы, 19 ғ.,(тарихи-архитектуралық).Сенек ауылынан шығысқа қарай 87 шақырым жерде орналасқан.«Қазқайтажаңғырту» институты экспедициясы (1989 ж.) зерттеген.Қорымда кесене және 3 сағанатам орналасқан. Мұнда Nº1 кесене оңтүстікке бағытталып,қорым ортасында орналасқан.Ескерткіш іргетассыз онша биік емес 2 сатылы төменгі қаланды үстіне орналаса, 1 бөлмелі, жоспарда тікбұрышты күмбезді келген. Кесененің қабырғалары үш қабатты қаландымен салынған.Ішкі қабатта тақта тастармен қапталған.Негізгі беткі бөлігі биіктетілгенімен,С қабырғалары бұрыш ұштары биік болуымен ерекшеленеді. О беткі бөлігі және жазықтықтары ритмикалы ұшатас және күрекшелермен бедерленген. Жоспарда келемдері:4,22×3,24 м, биіктігі 3,6м, материалы құмтас .Ал Nº1 сағанатам қорымның орталық бөлігінде орналасқан.Оңтүстікке бағыттала салынған. Жоспарда тікбұрышты мемориалды қоршаудан іргетассыз 2 сатылы төменгі қаландыдан салынған. Қабырғалары үш қабатты конструкцияны құрайды.Шой тастан қаланған қаландылар,бет қабаты кесілген жалпақ тастардан тұрады. Жалпақ тастар арнайы ұқыпты айдаумен қаланған.Сағанатам ішіндегі қойтастан тұрып, параллелепипед пішінінде келген.Материалы әкті-құмтас, жоспардағы көлемдері: 4,68×3,41м, биіктігі 2,35 м. Төменгі қаландылары эрозияға ұшыраған. Nº3 сағанатам алдыңғы (Nº2) сағанатаммен аналогиялық жағдайда, алайда, бір сатылы төменгі қаландыдан құралады.Жоспардағы көлемдері: 4,28×2,89м, биіктігі 1,82 м. Фриздегі жазуына қарағанда сағанатам 1865 жылы салынған. Жел эрозиясына байланысты сағанатамның төменгі бөлігі отырып қалған. О бөлігіндеполихромды бояумен бедерленген жазба сақталған. Nº4 сағанатам көлемдері 4,56×3,57 м, биіктігі 2,15м. Есік қуысы П тәрізді жиектелген. Ескерткіштің бұрыштары үш, төрт бұрышталған шаршы текшедегі бағандар қимасымен сипатталады.Материал-құмтас.
Дерек көзі: Маңғыстау МТМҚ ММ 2009 ж. мұрағат материалдары.
Л.В. Дубровская