Жылдам көліктер

Адамдар техникалық көліктерді ойлап тапқаннан бастап, шапшаң жүруге, биік ұшуға, терең жүзуге талпынды. Алғашқы темір жол жолаушыларына, адам организмі аттың жүрісінен жылдам жүріске шыдамайды деп түсіндірген, бірақ уақыт өте келе жүрдек машиналардың пайда болуы мұны жоққа шығанды. Уақыт өте келе жылдамдығы дыбыстан жоғары ракеталар астронавтарды ғарышқа алып шыққан. 20 ғасырда маңызды прогрестерге қол жетіп, двигатель дердің, материалдардың жаңа түрлері шығарылуына байланысты, өздерің көріп отырған көліктің тамаша жаңа түрлері пайда болды. Нәтижесінде адамдар үлкен жылдамдықпен қашық жерлерге саяхатқа, тіпті жер шарынан тысқары шыға алуға қол жетті.

Космостық шаттл

Бұл ғажайып ғарыштық кеме – осыған шейін жасалған кемелердің ішіндегі ең күрделісі. Американдық ғарыш шаттлы – әлемдегі қайталап пайдалануға болатын ғарыш кемесі, ол үш элементтен тұрады: сыртқы жанармай багы, екі ұшыру двигателдері және орбитальды станциясы. Оның жылдамдығы 27 385 км/сағ дейін жетеді, ол оның жердің өзіне тарту күшін жеңіп, ғарышқа шығуына мүмкіндік береді. Ғарышта болған кездерінде ғарышкерлер түрлі эксперименттер жасап, бұзылған спутниктерді жөндеген. Жерге қонар кезде шаттлды, оның сыртын қаптаған жоғарғы температура төзімді қабаты сақтайды.

Конкорд

Хитроу әуежайындағы Конкорд

Бұл ерекше әуе лайнері жолаушыларды дыбыстан да жоғары жылдамдықпен таси алады. Көп жылғы дайындықтан кейін 1976ж. ағылшын-француз бірлескен жобасымен жасалған Конкорд пайдалануға берілді. Бұл дыбыс жылдамдығанан да жоғары ұшақтың төрт қуатты двигательдері бар, ұзындығы 62 м, қанатының өрісі 25,5 м. Конкордтың небәрі 16 ұшағы бар, олар Бритиш Эйруэйз және Эр Франс авиакомпаниялары рейістерімен ғана ұшады. Конкорд жай ұшаққа қарағанда Атлант мұхитын екі есе жылдамдықпен кесіп өтеді, бірақ жолаушылар сиымдылығы 128 ғана (басқа ұшақтарда 500 жолаушыға дейін), сонымен қатар оның дыбыстық шуы жоғары.

Оқтай зулаған пойыз

Батыста «оқтай зулаған пойыз» деген атпен танымал жапондық Синкансэн (жаңа өте шапшаң жылдамдықпен Жапон қалаларының арасында қатынайтын пойыздар және темір жолдар) 20 ғасырдың 60 жылдары пайданыла басталды. Сол кезден бастап олар 3 миллиардтай жолаушылар тасыған. Бұл дизельді электр пойыздары жоғары шапшаңдықпен жүруге мүмкіншілік беретін арнайы жасалған түзу жол арқылы жүреді. Бұл сериясы 500 жүрдек пойыздардың шапшаңдығы сағатына 261,8 км қатынайтын поездар Кокура-Хиросима рейсі әлемдік рекордқа қол жеткізді. Олардың қауіпсіздік көрсетшікі 100 пайыз. Ол әлемді таңқалдырып отыр.

Бритлинг Орбитер Аэростаты

Жиырма жылғы нәтижесіз әрекеттерден кейін, бірінші жер шарын үздіксіз айналып шыққан әуе шары 1999 жылы дүниеге келді. Екі ұшқыш – швед Бертран Пиккард және ағылшын Брайан Джонс жоғары технологиямен жабдықталған кабинада құтқарушылармен және байланыс құралдарымен бірге саяхат жасаған. Бритлинг Орбитер 3 аэростаты Швейцариядан аттанып жер шарын батыстан шығысқа дейін 42 810 км қашықтықты 19 күн, 1 сағат 49 минутта айналып ұшып шыққан. Кейіннен қашықтыққа ұшу рекордына қол жетіп, шар Мысырдың оңтүстігіне қонды.

Траст SSC

Жарысушылар 1898ж. бекітілген 63,16 км/сағ жылдамдықтан бастап, 100 жыл бойы біртіндеп жылдамдық рекордын арттыра берді. Бірақ дыбыс тосқауылын жеңіп шығу –нағыз шегіне жеткен нәтиже болды. Бұл Невада штатындағы Блэк Рок шөл даласында 1997 жылы 15 қазанда болды. Ағылшын Энди Гриннің басқаруымен Траст SSC автомобилі жылдамдықты таң ғаларлықтай 1227,99 км/сағатқа арттырды. Ұзындығы 16,5 м, 110 аттың күшіне тең қуаты бар екі реактивті двигательді Роллс-ройс автомобилі жылдамдығын одан да жоғары арттырған, бірақ жарыс ережесі бойынша екі жарыстың орташа жылдамдығы есептелінген.

Телеферико Мерида аспалы жолы

Аспалы жолдар – адамдар мен жүктерді биік таулардың басына шығаратын транспорт құралы. Телеферико Мерида – Венесуэладағы Анд тауындағы Мерида қаласын Пико Эспехомен қосып тұрған ең ұзын және әлемдегі ең биікте орналасқан аспалы жол. Ол жол 1635,9 км биіктікте, ұзындығы 12,8 км Сьерра-Невада Ұлттық саябағының өзендері мен каньондардың, ормандардың үстіндегі кеңістіктерді қиып өтеді. Аспалы жолда әрқайсысына 45 адам сиятын 8 фуникулер жүреді. Жол ұзақтығы 1 сағат.

«Наутиль»

«Наутиль» - су астында жұмыс істейтін шағын кеме. Оны француздар құрастырған. Кемеге 3 адам сияды және 6000 м тереңдікке дейін барып, мұхит түбін зерттеуге мүмкіндік береді. Оны жасау үшін 20 млн доллар жұмсалды. Ұзындығы 8 м, ені 2,7 м, салмағы 21,3 тонна. Кемені судың қысымына төзімді болу үшін қабырғасын 10 см қалыңдықта мықты титан қоспасынан жасады. «Наутиль» электр энергиясымен жұмыс істейді,жылдамдатқыш құралдардың арқасында жеңіл басқарылады, ал гидролокаторлары заттарды су түбінен көтеруге көмектеседі. Ол сондай-ақ бейімделген жоғары технологиялармен және камералармен жабдықтарған. Судағы кеме сынықтарын (мысалы, «Титаниктің») роботтарды жіберу арқылы зерттейді.