Жылжымайтын бөгеу атысы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Жылжымайтын бөгеу атысы[1] — шабуылдаушы (қарсы шабуылдаушы) қарсыластың қозғалыс жолын тұтас от шымылдығына ұқсатып артиллериядан атудың бір түрі. Қарсыласты шығынға ұшырату, оның ілгерілеуіне жол бермеу, ұрыс тәртібін бұзу және оны басқа құралдармен жоюға қолайлы жағдай жасау максатымен бір шепте жүргізіледі.

Қолданыла бастаған кезі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жылжымайтын бөгеу атысы Бірінші және Екінші дүниежүзілік соғыстар кезінде көп қолданылған және қазіргі танда да өз маңызын жоғалтқан жоқ. Қорғаныста жылжымайтын бөгеу атысы қапталдар мен түйісулерді қамтамасыз ету үшін, сондай-ақ қарсыластың алғы шебі мен қорғаныс түкпіріндегі жаяу әскері мен танктерінін шабуылын тойтару үшін, шабуылға шыққан өз әскерлерінің ашық қапталдарын қамтамасыз ету және басып алынған шептерді бекіту үшін қолданылады. Кеңес армиясында жылжымайтын бөгеу атысы жер үсті бақылау пункттерінен бақыланатын шептерде алдын ала алғы шептің алдына, қаптаддар мен қорғаныс түкпіріне дайындалады. Жылжымайтын бөгеу атысы жүргізуге қорғанып жатқан құраманың (бөлімнің) реактивті артиллериясынан басқа барлық артиллериясы тартылады. Мұнда, әрбір дивизионға (батареяға) ені әр зеңбірекке немесе минаатарға 50 м-ден келетіндей етіп есептелген учаскелер белгіленіп беріледі. Жылжымайтын бөгеу атысы шебі өз әскерлерінен ең кемі 300-500 м қашықтықта болуы керек. Бұл оларды снаряд жарылыстарынан қауіпсіздендіреді, сондай-ақ, қарсыластьщ Жылжымайтын бөгеу атысынан өтіп кеткен танктері мен бронетранспортерларын (ұрыс машиналарын) танк жойғыш құралдармен тура дәлдеп атуға мүмкіндік береді. Жылжымайтын бөгеу атысының әрбір шебіне шартты атау беріледі.

Үйлесуі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жылжымайтын бөгеу атысы қарсыластың жаяу әскері мен танктері белгіленген шепке жақындағанда ашылады және жаяу әскер танктерден бөлініп, шабылуын тоқтатқанша көшпелі атыспен жүргізіледі. Егер қарсыластың жаяу әскері жылжымайтын бөгеу атысы шебін айналып өтуге тырысса, атыс қарсылас шабуылының (қарсы шабуылының) жаңа бағытына қарай ауыстырылады. Жылжымайтын бөгеу атысы артиллериядан атудың басқа түрлерімен және мотожаяу әскерлер мен танктердің атысымен үйлестіре жүргізіледі. Егер жылжымайтын бөгеу атысы әсерінен қарсыластың жаяу әскері жатып қалса, оны шоғырланған атыспен атады; Жылжымайтын бөгеу атысыынан әтіп кеткен танктерді тура дәлдеп атып жояды. Қарсыластың қарсы шабуылын тойтару үшін теңіз десантын түсіргенде, жылжымайтын бөгеу атысы жүргізуге атыспен қолдау кемелері тартылады. Олар жылжымайтын бөгеу атысыын десант әскерлері командирінің (жалпы әскери командирдің) тапсырысында көрсетілген учаскеде (шепте) жүргізеді. Қарсыластың теңіз десантын түсіруіне жол бермеу үшін жылжымайтын бөгеу атысы жүргізуге, десанттан қорғаныс жоспарына сәйкес жағалаудағы артиллерия бөлімдері де қатысады.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл