Абдолла Жұмағалиев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Жұмағалиев Абдолла бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту



Абдолла Жұмағалиев
Дүниеге келгені: 03.04.1915
Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданы, Жосалы ауылы
Қайтыс болғаны: 26.10.1942
Мансабы: ақын

Абдолла Жұмағалиев (03.04.1915, Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданы, Жосалы ауылы – 1941, 26 қазан) - ақын.

  • 1934 – 36 жылдары Орал педагогика институтында (қазіргі Батыс Қазақстан мемлекет университеті)
  • 1936 – 38 жылы ҚазПИ-де (қазіргі АлМУ) оқыған.
  • 1938 – 39 жылдары Қызылорда сауда техникумында оқытушы
  • 1939 – 41 жылдары Қазақ мемлекеттік көркем әдебиет баспасында редактор болған.
  • 1941 жылы шілдеде әскерге шақырылып, Ұлы Отан соғысында ерлікпен қаза тапты (1941, 26 қазан).

Ол туралы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жұмағалиевтың ерлігіне арнап Қ.Аманжолов «Ақын өлімі туралы аңыз» поэмасын жазды (1943).

Шығармашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жұмағалиевтың алғашқы өлеңі

  • “Біздің еңбек” альманағында (Орал, 1934) жарық көрген.

1936 – 41 жылдары шығармалары республикалық баспасөзде үнемі жарияланып тұрды.

  • “Токиодағы дауыс”
  • “Шығыс қызы”
  • “Асан туралы аңыз” атты поэмаларында жастық шақ, адамгершілік, достық, бақыт, Отан тақырыбын көтеріңкі шабытпен жырлады.

Шет ел әдебиетінен Байрон, Лермонтов, Низами, Тоқтағұл шығармаларын қазақ тіліне аударды. Кейін ақынның әдеби мұралары

  • “Таңдамалы өлеңдер” (1945)
  • “Өшпес жалын” (1962)
  • “Өлмес өмір дастаны” (1985) атты жинақтарында жарияланды.[1]

Жазған шығармаларынан[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Абдолла:

 «Өлсем ұмыт болмай ма дүние деген,
 Мәңгі айрылысып қалмай ма о да мүлдем.
 Жанжал, шумен алысқан қайран басым,
 Бір қуыста қалмай ма үңгірлеген...»

- дейді. Бұл шумақ Абайдың«Өлсем орным қара жер сыз болмай ма?..» деп келетін өлеңін еске тұсіреді. Және бір мысал:

 «Қызыл шырай, қыз дүние қалар артта,
 Мөрін басып ақырғы мәңгі шартқа.
 Мен кетермін, келмеспін енді айналып,
 Басымдағы сырымды жаздым хатқа...»

(«Келер ұрпаққа») шумағының соңғы екі тармағындағы түйін Абайдың:

 «Өтті ластап демеңіз жүрген жолын,
 Келді күн , келер ұрпақ заманаға!..»

- деген кемел ойына үндеседі.[2][3]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ энциклопедиясы, 4 том;
  2. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
  3. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002, ISBN 9965-607-02-8