Жұмыс картасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Жұмыс картасы[1] — шартты тактикалық белгілермен және түсіндірме жазулармен графиқалық түрде соғыс қимылдарының жағдайлары түсірілген топографиялық карта.

  • Жұмыс картасы командирлер мен офицерлердің аса маңызды әскери графиқалық құжаттарына жатады. Әр офицер өзінін картасына атқарып жүрген қызметіне байланысты жағдайдың мәліметтерін ғана көрсетеді.
  • Командирдің жұмыс картасы әскери бұйрықты беруде, шешім қабылдауда, есеп беру құжаттарын жазуда, өзінен жоғары басшыға ауызша мәлімет бергенде, өзара мәлімет алысқанда, тағы басқа жағдайларда қолданылады. Бөлім командирінің жұмыс картасы — әдетте, масштабы 1:100000 және 1:500000 болып келетін топографиялық карта.
  • Жұмыс картасы — ұрыс кезінде әскерлерге басшылық етудегі ең негізгі құжат. Бұл карта топографиялық негізде жазылғандықтан, оның көмегімен тактикалық міндеттермен қатар, топографиялық міндеттерді де орындауға болады. Қойылған міндеттерді толық орындау үшін картаға керекті мәліметтер — қарсылас туралы, өз бөлімшелері, көршілері туралы, радиациялық жағдай туралы мағлұматтар толық түсірілуі тиіс. Әрбір командир соғыс қимылдарын жүргізу туралы шешімге келместен бұрын соғыс жүргізетін жер аймағының тиімді, тиімсіз жайларын бағалап, болатын ұрыс қимылдарына жағдайдың тигізетін әсерін білуі қажет. Әр түрлі әскер түрлерінің бөлім командирі өзінің картасы арқылы жер аймағымен танысқанда, алға қойылған міндеттерді орындауда өз әскери күші мен техникасының неғұрлым шығынға аз ұшырауын, ал қарсыласты шығынға көбірек ұшырату жағдайын ескереді. Карта арқылы жер аймағымен танысу қойылған әскери міндетке де байланысты. Мысалы, жорық жасау үшін командир, ең алдымен, жол торабын, кідіріс жасайтын және демалатын орындарды, шоғырланатын аудандарды және жолсыз жермен әскерлердің жүру жағдайын зерттейді. Жағдайды картада дәлме-дәл көрсетудің маңызы өте зор.
  • Картада көрсетілген жағдаймен әскерлердің шын мәніндегі жайының сай болуы қажет. Жағдайдың картада дұрыс көрсетілмеуі ұрыс үстінде күтпеген жайға әкеліп соқтыруы мүмкін. Картаны дұрыс жасау үшін топографиялық картадағы шекті, практикалық дәлме-дәлдікті білуі қажет.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл