Зейнолла күмбезі
Координаттар: 47°09′56″ с. е. 84°28′43″ ш. б. / 47.16556° с. е. 84.47861° ш. б. (G) (O) (Я)
Зейнолла күмбезі – Шығыс Қазақстан облысының республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген сәулет өнері ескерткіші.
Ораналасқан жері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Зайсан ауданы, Жалшы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 0,5 км жерде орналасқан.
Тарихи деректер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1925 жылы сәулетші Баязит Сәтбаев тұрғызған. Ботабайұлы Зейнолла болыстың кесенесі екі бөлімді ғимарат болып табьшады. Біріншісінде жерлеу орны, екіншісінде құлшылық жасауға арналған бөлме (ғибадат мешіті) бар. Бірінші бөлме пішіні бойынша төртбұрышты, екіншісі дөңгелек.[1]
Жалпы ұзындығы 9,4 м, ені 5,78 м, биіктігі 8,8 м. Күмбез шикі кірпіштен тұрғызылып, сырты күйдірілген кірпіштен бунақталып қаланған. Күмбездің төменгі бөлігі Оңтүстік-Шығыс Азияның сәулет өнеріне ұқсас күрделі үлгіде салынған. Кіре берісі дарбазалы пештақпен безендірілген. Бұрыштарындағы қалпақшалары төбе деңгейіндегі төртқырлы қысқа бағандармен бітеді, кіре беріс пештақ шағын шатыр арқылы төбедегі доғамен үш қыр бойымен жалғасады. Ішіндегі қабірханаға екі бүйірі мен батыс жағындағы ойықтар арқылы жарық түседі. Бұл ойықтар әшекейлі дарбазалық қуыстармен кезектесе жасалған. Зейнолла күмбезі қасбеттерінің әсемделуіне сәнді қалаулардың сан алуан тәсілдері пайдаланылған.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9
- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
|