Зұлқарнай Сейітов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Зұлқарнай Сейітов (27.12. 1924 жылы туған, Қостанай облысы, Жітіқара ауданы, Мінайдар ауылы) — ғалым-биохимик, биология ғылымы докторы (1972), профессор (1977). Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1979). Омбы ауыл шаруашылық институтын (1951) және оның аспирантурасын (1954) бітірген. 1954 — 97 ж. Алматы зоотехникалық-малдәрігерлік институтында (қазіргі Қазақ ұлттық аграрлық университеті) органика және биохимия кафедрасында доцент, профессор, кафедра меңгерушісі (1963 — 93) болды. 1998 — 2001 ж. Қазақ ұлттық университетінде, 2002 жылдан Қазақ ұлттық медицина университетінде жұмыс істейді. Негізгі ғылыми еңбектері мал биохимиясына арналған. Сейітов сиыр мен бие, түйе сүтіндегі белок, амин қышқылы, май қышқылы, үглицерид, витаминдер құрамы мен оның технологиялық қасиетін химиялық тұрғыдан зерттеді. Мемлекеттік қорда ұзақ жылдар сақталатын сарымайдың сапасы мен оның тотығуға беріктілігі құрамындағы антиоксиданттар мен май қышқылының құрамына байланысты екенін дәлелдеді. Бие мен түйе сүтін, саумал, қымыз бен шұбатты молекалық деңгейде кептірудің жаңа әдісін тауып, содан алынған құрғақ ұнтақтан табиғи қымыз бен шұбат өндірудің жаңа биотехнологиясын ұсынды. Сейітов қымыз бен шұбатты (олардың бастапқы кездегі құрамын өзгертпей) ұзақ мерзімге сақтаудың жаңа әдісін енгізді. Сейітов — “Қазақ бальзамы” шипалы сусыны мен ішіне алтын тамыр салып ашытқан “Алтынсу” тұнбасының авторы. Бальзам Алматы облысында, ал “Алтынсу” Өскемен қаласында өндіріледі. 150-ден астам ғылыми еңбектердің (12 кітап, 2 оқулық), 7 авторлық куәлік пен 2 патенттің авторы. 2-дәрежелі Отан соғысы, Қызыл Жұлдыз ордендерімен марапатталған. Шығ.: Основы электронной теории в органической химии, А.-А., 1981; Жизнь — миг, день — вечность, А., 2002; Кумыс и шубат, А., 2005.