Зәйтүн тұқымдасы
Зәйтүндер | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Зәйтүн (Olea europaea)
| ||||||||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||
| ||||||||||||
Тайпалары | ||||||||||||
Зәйтүн тұқымдасы (лат. Oleaceae) – қос жарнақты өсімдіктер.
Негізінен тропиктік, субтропиктік аймақтар мен қоңыржай белдеулерде, Оңтүстік-шығыс Азия мен Австралияда өсетін 30-дай туысы, 600-ге жуық түрі бар. Қазақстанның оңтүстік облыстарында шаған және сирень туыстары (6 түрі) кездеседі. Бұлардың биіктігі 2 – 30 м-дей (түрлеріне қарай). Тегіс жиекті, күрделі жапырақтары, негізінен, тақ қауырсынды болады да өркенге қарама-қарсы орналасады. Гүлдері қос жынысты болғанымен аталық, аналық гүлдері бөлек дамиды. Аталығы да, аналығы да екеуден. Тостағанша жапырақтары – 4, күлтелері бір-бірімен біріккен, түтікше тәрізді. Кейбір түрлерінде тостағанша, күлте жапырақшалары болмайды. Жемісі – қос жақтаулы қауашақ, жидек, сүйекше. Зәйтүн тұқымдасына жататын өсімдіктердің ішінде зәйтүн ағашынан зәйтүн майы, жасминнен (ақгүлден) эфир майлары алынады. Шағанның сүрегі үй жиһаздарын жасауға, құрылыс материалы ретінде қолданылады. Сиреннің, жасминнің, шағанның көп түрлері саябақтарда, гүлзарларда және көшелерде әсемдік үшін өсіріледі.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ "Қазақ Энциклопедиясы",4 том 3 бөлім
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |