Иватандар
батан | |
Иватандар | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
25 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
Католицизм, дәстүрлі сенімдер |
Иватандар (өз атауы: батан)[1] — Филиппиндегі этнолингвистикалық топ, Филиппин таулы халықтарының бөлігі.[2] Жалпы саны 25 мың адамды құрайды.[3]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Иватан тілінде сөйлейді, диалектілері: Батан (Солтүстік Иватан), итбаят және сабтан (Оңтүстік Иватан). Олар сондай-ақ тагал және ағылшын тілінде сөйлейді.[4]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сенушілердің діни құрамы: католиктер, бір бөлігі дәстүрлі сенімдерді ұстанады.[5][6]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі кәсібі – суармалы жаңбырлы егіншілік (таудағы күріш, тамыржемісті дақылдар, жүгері, қант қамысы, көкөністер), мал шаруашылығы (буйвол, карабао бұқалары), балық аулау. Тоқу, керамика, өсімдік талшықтарынан тоқу, қайық жасау, балық аулау құралдарын жасау дамыған.[7]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі әлеуметтік құрылым - бұл ауылдық қауымдастық. Туыстық есеп екі жақты. Неке билокальды немесе неолокальды. Қалыңдық бағасы мен күйеу жігіттің мүлкін көрсету әдет-ғұрыптары, рухтарға деген дәстүрлі нанымдар, отбасылық рәсімдер сақталған.[7]
Дәстүрлі елді мекендері жинақы, тұрғын үйлері жиі тайфундар мен жер сілкіністеріне бейімделген: тас (негізінен жағалауда), бір немесе екі бөлмелі және тік төбесі бар қамыстан жасалған, ол ұзын тіректермен нығайтылған.
Дәстүрлі ерлер киімі – жейде мен шалбар, әйелдердікі – ұзын жеңі бар кең күртеше және ұзын белдемше; бас киімдері – шөптен тоқылған конус тәрізді қалпақ. Әйелдер көптеген зергерлік бұйымдарды пайдаланады.
Дәстүрлі тағам өсімдік негізінде: (күріш, тәтті картоп, көкөністер, балық).
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8B
- ↑ Современная энциклопедия ИВАТАНЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4205-%D0%98%D0%92%D0%90%D0%A2%D0%90%D0%9D%D0%AB
- ↑ Современный энциклопедический словарь. 2012 https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1839419.html
- ↑ Иватаны https://handcent.ru/stati/16983-ivatany.html
- ↑ Современная энциклопедия - иватаны http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/ivatany
- ↑ Иватаны https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/200583-ivatany/
- ↑ a b народы мира / Иватаны http://www.etnolog.ru/people.php?id=IVAT