Иммерсиялық әдіс

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Иммерсиялық әдіс - жарық сәулесін сындыру көрсеткіштері алдын ала белгілі сұйықтарға батыра отырып, нақтылы затқа (минералға) тән сәуле сындыру көрсеткіштерін салыстырмалы түрде анықтау әдісі; минералдар мен таужыныстарды зерттеуде қолданылады.

Иммерсиялық жиынтық[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сыйымдылығы 1—2 мл-ден аспайтын 30— 50—100 түтікшелерге әдейі құйылып дайындалған, сыну көрсеткіштері 1,4—1,8 аралығындағы иммерсиялық сұйықтықтар жиынтығы.

Иммерсиялық препарат[өңдеу | қайнарын өңдеу]

0,05—0,30 мм-ге дейін ұнтақталып, екі әйнектің арасына салынған зерттелетін минерал түйірлері.

Иммерсиялық сұйықтар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Минералдарға тән жарық сәулелері сынуының көрсеткіштерін сәйкестіре анықтау мақсатында қолданылатын, сәуле сыну көрсеткіштері алдын ала белгілі сұйықтар жиынтығы.

Иммерсиялық талдау[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сұйықтарға не қорытпаларға батырып, минералдың сыну көрсеткішін анықтау әдісі. Бұл әдіс сыну көрсеткіштері әр түрлі екі ортаның шекарасына сәуленің толық ішкі шағылу құбылысына негізделген. Иммерсиялық талдауда сыну көрсеткіштері белгілі 98 сұйық пайдаланылады. Олардың сыну көрсеткіштері 1,408-ден 1,780-ге дейін. Зерттелетін минералдың сыну көрсеткіші бұдан үлкен болса, онда иммерсиялык қорытпалар қолданылады. Иммерсиялық талдауда әдісімен минералдардың сыну көрсеткішін ±0,001 дәлдікке дейін анықтауға болады.[1]

Минералды микроскоп астында иммерсиялық сұйықтар көмегімен анықтау және зерттеу әдісі. Территекті шөгінді жыныстар үшін әдетте олардың әр түрлі мөлшердегі фракцияларының, яғни ұсаққұмды және құмайтты түйіршіктерінің минералдың құрамын есептеу негізінде жүзеге асады. Бұл есептеулердің нәтижелері көбінесе палеогеографиялық, деректерді анықтау (негізінен территекті-минералдың аймақтарды даралау) және тау жынысы қималарын бір-бірімен салыстыру мақсатында жүргізіледі.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология—Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
  2. Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Қазақстанға еңбегі сіңген мұнайшы - геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Қуандықов. — А.: АРНGroup, 2000 жыл. — 328 бет.