Инвентарлау

Гуантанамодағы инвентарлау

Инвентарлау, инвентаризация (латынша іnventarіum – шаруашылық заттар), түгендеме, түгендеу – қолда бар нақты мүліктің бухгалтерлік есеп деректеріне сай келуін, несиегерлер алдындағы міндеттемелердің есептік құжаттарының толық көрсетілуін тексеру.

Инвентарлау толық не ішінара, жоспарлы түрде не кенеттен жасалуы мүмкін. Кәсіпорынның мүлкін жалға бергенде, сатып алғанда, сондай-ақ, мемлекеттік және жеке меншік кәсіпорынды қайта құрғанда; жылдық бухгалтерлік есептеме жасардың алдында; материалдық жауапты адам ауысқанда; мүлікті ұрлау, жымқыру, талан-таражға салу, оның бүлінуі фактілері анықталғанда, сондай-ақ дүлей апат жағдайларында (өрт, т.б.); ұйым қайта құрылғанда не таратылғанда міндетті түрде инвентарлау жүргізілуге тиіс. Инвентарлауны тұрақты жұмыс істейтін түгендеу комиссиясы жүргізеді, оның құрамына әкімшіліктің, бухгалтерияның өкілдері, өндірістік қызметкерлер (инженерлер, техниктер, т.б.) кіреді. Мүлікті түгендеуге материалдық жауапты адам міндетті түрде қатысады. Инвентарлау барысында анықталған артық мүлік пайданың көбеюі ретінде көрсетіледі, ал табиғи кему шегінде жетіспеген заттар өндіріс шығынына жатқызылып, есептен шығарылады, табиғи кему мөлшерінен тыс кем шыққан заттар кінәлілерден өндіріліп алынады. Егер кінәлілерді анықтау мүмкін болмаса немесе сот талапты қанағаттандырудан бас тартса, онда шығасы қаржы есебіне жатқызылып, есептен шығарылады.