Инновация түрлері

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Инновацияның түрлері - радикалдық, жақсартушы және жалған инновациялар. Радикалдық инновация - бұл бұрын-соңды белгісіз болған немесе мәлім болатын, алайда өнімділігі, бағасы жағынан алғанда сипаттамасы едәуір жақсарған қасиеттерген ие өнімдер, үдерістер немесе қызмет түрлері. Жақсартушы инновация аса қомақты емес төңкеріс жасай қоймайтын, көп ретте, тіпті, белгілі білім, өнім және технологиялардан туындайтыны болжаған өзгерістерді белгіледі.

Мұндай инновациялар көбінесе өткен уақытқа өте тәуелді болады, технологиялық парадигма бойынша қалыптасады. Мардымсыз түрлерінің өзгеруіне келесілер әсер етеді:

  1. Өнім құрылымын өзгеріссіз қалдыратын, бұйымның көрсеткіштеріне, қасиетіне және құнына, сонымен қатар өнімнің материалына және құнына, сонымен қатар өнімнің материалына және құрамдасына айтарлықтай ықпал ететін өнімдерге енгізілген мардымсыз техникалық немес сыртқы өзгерістер
  2. Кәсіпорынның табысын ұлғайту және ағымдық сұранысты қанағаттандыру мақсатында бұрын осы кәсіпорында өндірілмегеніне қарамастан, бірақ нарықта белгілі өндірісті игеру есебінен өнім қатарын көбейту. Инновацияның маңызды сипаттамасы оны технологиялық көрсеткіштеріне сәйкес өнімдік үлестік деп ажырату.

Саралану[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Белгілері Инновацияның түрлері
1. Енгізілген өзгертулердің тереңдігіне қарай Радикалдық (немесе түп нұсқалы). Жақсартушы. Жалған инновация
2. Технологиялық көрсеткіштері бойынша Өнімділік. Үдерістік
3. Нарық үшін жаңалық түрлері бойынша Әлемдік сала үшін жаңа. Ел ішіндегі сала үшін жаңа. Осы кәсіпорын үшін жаңа
4. Орнын басушылығы бойынша Орын басушы. Күнін жоюшы. Кеңейтуші
5. Қамту бойынша Жергілікті. Жүйелік. Стратегиялық
6. Нарыққа шыққан уақыты бойынша Көшбасшы-инновациялар. Ізбасар-инновациялар

Өнімдік инновация[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Өнімдік инновация өнліріске немесе нарыққа технология жағынан жаңа немесе жетілдірілген өнімдерді ендіруді қамтиды. Технологиялық сипаттамалары немесе пайдалану ұсынысы мүлдем жаңа немесе бұрын шығарылған ұқсас өнімдерден едәуір айырмашылығы бар өнім. Мұндай инновация мүлдем жаңа технологиямен немесе бұрынғы технологияны жаңа қырынан пайдалануға негізделді. Технологиялық жетілдірілген өнім сапалық немесе құндық сипаты біршама тиімдіреу болатын құрамдастар мен материалдар пайдалану есебінен бір немесе бір қатар техникалық ішкі жүйелерін ішнара өзгерту есебінен айтарлықтай жақсара түскен қолданыстағы өнім.

Үдерістік инновация[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Үдерістік инновация технологиялық жаңа немесе едәуір жетілдірілген өндірістік әдістерді әзірлеп ендіруді қамтиды. Инновацияның бұл түрі жаңа өндірістік құрал-жабдықты өндірістік үдерісті ұйымдастырудың жаңа әдістерін немесе олардың жиынтығын пайдалануға, сондай –ақ зерттеулер мен әзірлеу нәтижелерін пайдалануға негізделуі мүмкін. Мұндай инновациялар, әдетте, өндіріс тиімділігін арттыруға немесе өндіріске шығарылып жатқан өнімді беру, ал кей жағдайда қарапайым өндірісітік әдістермен өндірілуі мүмкін болмайтын технологиялық жаңа немесе жетілдірілген өнім өндіруге беруге бағытталады.

Инновация қасиеттері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Инновация нарықта немесе өндірістік үдерісте ендірілген жағдайда ғана іске асырылған деп есептелінеді. Берілген сипаттамаларға сәйкес ғылыми-техникалық инновациялар мынадай қасиеттерге ие болуы тиіс:

  1. Жаңалығы болуы керек
  2. Нарық сұранысын қанағаттандыру керек
  3. Өндірушіге пайда әкелуі керек

Демек, инновация-белгілі бір тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыру үшін комерциялық түрде жүзеге асыру мақсатымен жаңа идеялар мен білімдерді, жаңалықтар, өнертабыстар мен ғылыми-техникалық жаңалығымен қатар өндірістік қолданбалығы да жатады. Инновация жоғарыда аталған барлық қасиеттер де бірдей дәрежеде маңызды екендігін айта кеткен жөн. Оның қайсы бірінің болмауы инновацияның үдеріске кері әсер етеді.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]