Кайот

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Кайот
Қасқыр
Ғылыми топтастырылуы
Домен

Эукариоттар

Патшалық

Жануарлар

Тип

Хордалылар

Отряд

Жыртқыштар

Кіші отряд

Иттәрізділер

Тұқымдас

Қасқыр

Түр

Кайот

Халықаралық ғылыми атауы

Canis latrans Linnaeus, 1758

Кайоттардың ареалы

сурет

Қорғалу статусы
uselang=ru}}
[{{fullurl:commons:{{{Commons}}}|uselang=kk}} Ортаққордан
сурет іздеу]

Кайоттар - (шалғын қасқырлары) Солтүстік Американың шөпті жазықтарын, ормандары мен тауларын мекендейді. Олардың алыстан көру және иіс сезу мүшелері өте жақсы дамыған, сонымен қатар барлық жабайы иттердің ішіндегі ең жылдамы. Олар сағатына 65 км-ге дейін жүгіре алады.

Кайот топтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кайоттар – үйір құратын жануарлар. Олар кішкене территорияларда 3-7 мүшеден тұратын топтарда өмір сүреді. Әдетте бір топта ата-ана, күшіктері және бірнеше туыстары болады. Кайоттарда отбасылық байланыстар, қамқорлықтар өте жақсы дамыған. Ұрғашы кайот күшікті дүниеге әкелгеннен соң, аналық пен аталық күшіктерді қоректендіру мен қорғауды бірігіп жүзеге асырады.

Сыртқы келбеті[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Көлемі бойынша кайот қарапайым қасқырдан айтарлықтай төмен. Дене ұзындығы - 75-100 см, құйрығы - шамамен 30 см, құрғақ жерде биіктігі - 50 см; салмағы - 7-21 кг (салыстыру үшін ересек қасқырдың салмағы әдетте 32-60 кг құрайды). Басқа жабайы иттер сияқты, кайоттың құлағы тік және ұзын бұталы құйрығы бар.

Жүні қасқырға қарағанда ұзын. Түсі қоңыр, қара және сұр дақтары бар. Құйрығының соңы қара. Тұмсығының пішіні қасқырға қарағанда ұзартылған және өткір, түлкіге ұқсайды.

Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Солтүстік Америкада, Аляскадан Панамаға дейін таралған. 19 кіші түрі бар.

1850 жылдарға дейін Кайот тек Миссисипи өзенінен Сьерра-Невада тауларына дейін және Альбертадан (Канада) Мексикаға дейін табылды. Бұл Америка Құрама Штаттарының оңтүстік-шығыс штаттарында белгілі болған жоқ. Бірақ ормандардың жаппай кесілуіне және негізгі азық-түлік бәсекелестерінің - кәдімгі және қызыл қасқырдың жойылуына байланысты кайот қазіргі кең ауқымға тарады. Сонымен, «алтын сілкінісі» кезінде алтын іздеушілерге ілесіп, Канада мен Аляскаға кірді; Джорджия мен Флоридада ойын ретінде арнайы әкелінді. Бүгінгі таңда кайот АҚШ-тың 50 штатының 49-ында (Гавайдан басқа) кездеседі.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]