Кванттық байланым
Кванттық байланым (ағылш. Quantum entanglement) – топтағы әрбір бөлшектің кванттық күйін басқаларының күйінен тәуелсіз басқаша сипаттау мүмкін болмайтын құбылыс болып, тіпті бөлшектер аса алыс қашықтықта жайласқан кезде де өзара сәйкестіліктің сол беті сақталуы. Кванттық байланым классикалық физика мен кванттық физика арасындағы айырмашылықтың түйінді тақырыптарының бірі: байланым кванттық механиканың басты ерекшелігі болып табылады және ол классикалық механикада кездеспейді.[1]
Байланған бөлшектерге олардың орны, импульсі, спині және поляризациясы секілді физикалық қасиеттері бойынша өлшеу кейбір жағдайларда керемет дәрежеде корреляцияланған болып табылады. Мысалы, егер байланған бөлшектер жұбы олардың жалпы спині нөлге тең болатындай етіп жасалса және бір бөлшектің бірінші осьте сағат тілінің бағытымен айналатын спині анықталса, онда дәл сол осьте өлшенген басқа бөлшектің спині сағат тіліне қарсы бағытта айналатын болып табылады. Алайда, бұл әрекет парадоксалды әсерлерге әкеледі: бөлшектің қасиеттерін кез келген өлшеу сол бөлшектің көрінетін және қайтымсыз толқындық функциясының күйреуіне әкеледі және бастапқы кванттық күйді өзгертеді. Байланысқан бөлшектермен мұндай өлшеулер байланған жүйеге тұтастай әсер етеді.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Horodecki, Ryszard; Horodecki, Pawel; Horodecki, Michal; Horodecki, Karol (2009). "Quantum entanglement". Reviews of Modern Physics. 81 (2): 865–942. arXiv:quant-ph/0702225. Bibcode: 2009RvMP...81..865H. doi: 10.1103/RevModPhys.81.865. S2CID 59577352.