Клайпеда порты

Клайпеда порты (лит. Klaipėdos jūrų uostas) — Балтық теңізінің шығыс жағалауындағы Литваның Курш шығанағын теңізбен байланыстыратын бұғазда орналасқан Клайпеда қаласындағы порт.^[1]

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Клайпеда қаласы 13 ғасырдан бері теңіз саудасымен айналысады. Бірнеше ғасырлар бойы порт, Данцига және Кенигсберг порттарымен бәсекеге түсті. XVIII ғасырдан бастап порт Батыс Еуропаға, негізінен Англияға ағаш жөнелтетін негізгі нүктелердің біріне айналды. XX ғасырдың басында порт Литва Республикасының Көлік министрлігінің құзырына өтті. Бірінші дүниежүзілік соғысқа дейін негізгі жүк ағаш жүктеріболды. 20 ғасырда Литвада тау-кен және целлюлоза кәсіпорындары құрылды, олар порт тауарларына айналды. Сондай-ақ балық аулау мен кеме жасауды қолдау үшін инфрақұрылым салынды.

1991 жылы Литва тәуелсіздік алғаннан кейін Клайпеда мемлекеттік теңіз порты басқармасы құрылды. Ол портты басқарды және оның Литваның үлкен көлік жүйесіне қосылуын қолдады. Порт инфрақұрылымына техникалық қызмет көрсетіліп, қайта құрылып жаңғыртылды, тиеу және түсіру операциялары жеке тәуелсіз терминалдармен басқарылады. Порттың аумағы мен инфрақұрылымы мемлекет меншігінде, бірақ қазір жекешелендіріліп жатыр.^[2]

Сипаттама[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Клайпеда портының ауданы 415 гектар, кіріс арнасының тереңдігі 15 метр, акваторияның тереңдігі 14 метр, айлақтардың жалпы ұзындығы 25 шақырым. Портта жыл сайын 40 миллионға жуық жүк өңделеді және 7 мыңға дейін кемеге қызмет көрсетіледі. Оның аумағында теңіз бизнесі және жүктерді өңдеу саласында қызмет көрсететін 17 ірі кеме жасау, кеме жөндеу, т.б. компаниялар жұмыс істейді.

2003 жылы мұнда круиздік кемелерге арналған терминал ашылды, қазіргі уақытта жаңа жүк және жолаушылар терминалы салынуда.^[3]^[4]

Клайпеда теңіз порты Балтық елдері порттары арасында контейнерлік тасымалдауда көшбасшы болып табылады. Теңіз және жерүсті көлігінің, еркін экономикалық аймақтың, Еуропалық Одақтың қысқа мерзімді кеме қатынасының жақсы үйлестірілген қызметі, логистикалық және өнеркәсіптік кәсіпорындардың көп қырлы қызметі интермодальдық тасымалдаудың дамуын қамтамасыз етуде.

Теңіз порты - контейнерлік тасымалдың дамуына ықпал ететін «Викинг» контейнерлік-контейнер пойызы бар. Ол Балтық және Қара теңіз аймақтарының нарықтарын Клайпедадан Минск, Киев арқылы Одесса және Иличевск порттарына қосады.

Теңіз порты ең суық қыста да мұзсыз навигацияны және әртүрлі жүктерді үздіксіз ауыстырып тиеуді қамтамасыз етеді. Порт үлкен тонналық теңіз кемелерін - 80000 тоннаға дейінгі құрғақ жүктерді, 150000 тоннаға дейінгі танкерлерді қабылдауға қабілетті.^[5]

Жүк паромдары Клайпеда портын Германияның Засниц пен Киль, шведтік Карлсхамн, Данияның Копенгаген және Фредериция порттарына тұрақты түрде байланыстырады. Порттан көбінесе контейнерлер, мұнай өнімдері, тыңайтқыштар, шымтезек, ағаш, азық-түлік жөнелтіледі. 1999 жылы заманауи жүк терминалы салынды, 2002 жылы кіреберіс каналы жаңартылды (ені 150 м).

Халықаралық паром желілері Клайпеданы Германияның Киль және Швецияның Карлсхамнмен байланыстырады.^[6]