Крашенинников Ипполит Михайлович

Ипполит Михайлович Крашенинников (1.10.1884, Ресей, Челябинск қаласы – 27.10.1947, Санкт-Петербург қаласы) – геоботаник, биология ғылымының докторы (1934), профессор (1939), РКФСР-дің еңбек сіңіргең ғылыми қайраткері (1947). *1914 жылы Мәскеу университетінің физика-математикалық факультетін бітіргеннен кейін 30 жылдан аса Петербург ботаника бағында, кейінірек КСРО ғылым академиясының Ботаника институтында және жоғары оқу орындарында қызмет атқарды. Крашенинников – К.А.Тимирязевтің шәкірті, ол фотосинтез процесі кезінде өсімдіктің күн сәулесін сіңіретіндігін тәжірибе жүзінде дәлелдеген. Оралдың, Қазақстанның, Дон өңірінің, Кавказ алды үстіртінің, Батыс Сібірдің, Байкал сыртының және Моңғолияның өсімдік дүниесін зерттеу экспедицияларына белсене қатысады.

• 1908 жылы Крашенинников топырақтанушы Ф.И.Левченкомен бірге Торғай үстіртінің Солтүстік бөлігінде, Маңғыстау, Ембі, Шалқар, Ырғыз, Нұра маңында ботаникалық-географиялық зерттеулер жүргізді.

Өзі жинаған және бұрынғы геоботаникалық мәліметтерді қорытып, Қазақстанның жазықтық бөлігінің өсімдік белдемдері картасын (1923) жасады, «Қырғыз (Қазақ) республикасының өсімдік жамылғысы» (1923), «Қырғыз (Қазақ) далалары ботаникалық-географиялық анализ бен синтез объектісі ретінде» (1925) атты еңбектерін жариялады. Қазақстанның жазықтық бөлігін табиғи белдемдер, облыстар мен аудандарға жіктеді. Крашенинников өзінің еңбектерінде өсімдікті ландшафтың басқа құраушыларымен, әсіресе, жер бедерімен тығыз байланыста қарастырады. Оның палеогеографиялық зерттеулері де өте құнды. Крашенинников мұзбасу дәуірінде қайың – қарағай – балқарағай орманды далаларының кең таралғанын анықтады, орман мен дала ландшафтарының арақатынасы мәселелеріне үлкен көңіл бөлді.