Күңке Ағанасқызы

Күңке Ағанасқызы (туған және қайтқан жылы белгісіз) – бұрынғы Семей облысы Аягөз ауданы Ақшатау ауылы «Қалғұты» елді мекенінде дүниеге келген. Күңке Ағанасқызы – Сыбанның Жаңгөбегінен тараған. Ағанастан – Медет және осы Күңке туған. Медеттен – Кенебай, Садық, Айтжұман, Жұмаш,.. ( ол ақын Жұмаш Кенебайдың ұлы әпкесі) деп кете береді.

Тобықтылар мен Сыбандар ежелден тағдыр талайын бірге бөлісіп, бір-бірінің ыстығы мен суығына бірдей төзіп дегендей, қыз алып, қыз беріскен құдандалы елдер. Еңлік-Кебекті айтпағанның өзінде Абай ғашық болған Сыбанның ақын қызы Қуандық өз алдына бөлек әңгіме. Сонымен сол өңірдегі ай десе аузы, күн десе көзі бар Күңкедей ару қызын ата-анасы Ағанас пен Айсаман шешесі Аягөздің маңындағы Ақшатаудың Қалғұтысында сол заманның белгілі тұлғасы Құнанбай Өскенбайұлына ұзатып, ұлан-асыр той болғаны жөнінде күні бүгінге дейін ел арасында неше түрлі аңыз бар.

Сөйтіп, Кұңке сұлу Құнанбайдың бәйбішесі болады. Күңкеден туған Құдайберді, оның тұңғышы, данышпан ақын Абайдың інісі Шәкәрім – қазақтың маңдайына біткен ұлы ойшылы, ақыны екені әмбеге аян. Күңкенің - өз заманында аса беделді, аузы дуалы, төңірегіне сыйлы адам болғаны турасында да әңгіме аз емес. Бір өкініштісі, ұлы жазушы Мұхтар Әуезов өзінің ұлы шығармасы «Абай жолында» Күңке туралы бір жақты, ескішіл, кертартпа адам ретінде қысқа ғана мәліметтер бергенінде болып тұр. Қолымызда Күңке туралы тарихи деректердің тым аз екені де рас. Құнанбайдай айбары асқан, ел басқарған ірі тұлғаның үнемі бәйбішесі Күңкемен ақылдаспай, ешқандай мәселені шешпейтінінің өзінен көп нәрсені аңғаруға болатын сияқты.