Көкшетау оязы
| Ояз | |
| Көкшетау оязы | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Кіреді | |
| Ояздық қала | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Құрылған уақыты |
1854 |
| Таратылған уақыты |
3 қыркүйек 1928 |
| Жер аумағы |
78,9 мың км² |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
155,5 мың адам (1897) |
|
| |
_%E2%80%94_1898.jpg)
Көкшетау оязы — Сібір Қазақтарының аймағы, Ақмола облысы, Омбы губерниясы мен Ақмола губерниясының әкімшілік-аумақтық бірлігі. Ояздық орталық — Көкшетау қаласы. 1898 жылға дейін Көкшетау округі деп аталды.
Әкімшілік бөлінісі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]| Болыстардың қазақша атауы | Болыстардың орысша атауы | Саны | |
|---|---|---|---|
| ауылдар | түтін | ||
| Атығай-Бағыс (Атығай руы) | Кокчетавская | 9 | 1592 |
| Есенбақты-Керей (Майлыбалта) (Керей руы) | Котуркульская | 9 | 1730 |
| Монтық-Қарауыл (Қарауыл-уақ руы) | Восточная | 6 | 976 |
| Қараша-Жаулыбай (Атығай руы) | Зерендинская | 11 | 1940 |
| Жақсылық-Есенбай (Қарауыл-уақ руы) | Мизгильского | 6 | 1095 |
| Шамқұрша-Шоқтыбай (Атығай руы) | Чалкарская | 7 | 1134 |
| Қошқылы-Байымбет (Атығай руы) | Аиртавская | И | 1842 |
| Келдіноғай (Атығай руы) | Джиландинская | 10 | 1366 |
| Көкшетау уезі бойынша барлығы:[1] | 69 | 11675 |
1913 жылы уезде 13 болыс пен 8 ауыл: Александровская, Балқаш, Викторовская, Вознесенская, Гавриловская, Дмитриевская, Қазан, Каменская, Константиновская, Кривоозерная, Макинская, Николаевская, Павловско-Подрогодная болыстары және Ақанбұрлық, Арықбалық, Зеренді, Көкшетау, Қатаркөл, Лобаново, Сандықтау, Щучинск болды[2].
1926 жылы 17 болыс: Ақанбұрлық, Балқаш, Бостандық (орталығы - Көкшетау қ.), Володар, Восточная (орталығы - Көктөбе мекені), Жыланды (орталығы - Ақанбұрлық а.), Көкшетау, Красная (орталығы - Қазан а.), Красноармейская (орталығы - Сухотинское а.), Крестьянская (орталығы - Көкшетау қ.), Макинская, Октябрьская (орталығы - Қарасей а.), Ортақшылар (орталығы - Қазан а.), Рузаевская, Советская (орталығы - Николаевское а.), Щучанская, Еңбекшілдер (орталығы - Щучинское а.) болды.
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Көкшетау округі Ақмола облысы құрамында 1854 жылы құрылды. 1898 жылы Көкшетау оязы болып өзгертілді. 1918 жылы Ақмола облысы Омбы облысы, ал 1919 жылы Омбы губерниясы деп аталды. 1921 жылы Көкшетау оязы Қырғыз АКСР Ақмола губерниясына берілді, онда 1928 жылы жойылғанға дейін болды.
Тұрғындары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1897 жылғы халық санағы бойынша оязда 155,5 мың адам тұрды.
Оның ішінде:
Көкшетау ояздық қаласында 4 962 адам тұрды.[3]
Арғындар — қазақ халқының 82% (Атығай, Қарауыл).[4]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ 1887 ж. Ақмола облысының ескерткіш кітабы. Омбы, 1887. Қосымша, б. 33-34 (Құрастырушы С.М. Пресняков)
- ↑ Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія — Кіевъ: Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ, 1913.
- ↑ Демоскоп Weekly — Қосымша. Статистикалық көрсеткіштердің анықтамалығы
- ↑ По материалам книги Востров В. В., Муканов М. С. «Қазақтардың тайпалық құрамы мен отырықшылығы (XIX ғ. аяғы - ХХ ғ. басы)», Издательство «Наука» Казахской ССР, Алматы, 1968, 256 б.