Көркем құйма

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Көркем құйма – балқытылған материалды (құймалық қорытпа, металл, пластмасса, кейбір тау жыныстары), қалыпқа құю жолымен жасалған (мүсін, зергерлік бұйымдар, қару-жарақтар, тұрмыстық заттар, т.б.) көркем туындылар.Көркем құйма балауыз қалып немесе топырақтан жасалған үлгі бойынша іске асырылады. Қазақстанда қол өнердің Көркем құйма саласы б.з.б. екімыңыншы жылдан бері қолданылып келе жатқанын археол. қазбалар дәлелдеп отыр. Құю өндірісінің дамуына байланысты Көркем құйма жеке сала болып бөлінді, бұйымды қалыптау, құю, өңдеу әдістері де, металдың сапасы да өзгеріп, жетілдіріліп отырды. Құйманың үстіңгі бетін өңдеп, әшекейлеу (бедерлеу, сызаттау, қақтау, алтын, күміс жалатып өрнектеу) – бұйымдарды өнер туындысына айналдырып, көркем шығарма дәрежесіне көтерді. Сақтар мен сарматтар мәдениетінің куәсі – қола қазандар, шырағдандар, ыдыс-аяқ, алтын күміспен әшекейленген киім-кешектер мен қару-жарақ, ер-тұрман, білезік, сырға, алқа, әр түрлі белдіктерде қолданылған әсем өрнектер дәстүр сабақтастығын үзбей біздің заманымызға жетті. Бұл зергерлік дәстүр сәндік әшекейлер әзірлеуде әлі де өзіндік өрнегімен нақышталуда. Сондай-ақ, Көркем құйма республикамыздың қазіргі мүсін өнерінде, безендіру жұмыстарында кеңінен қолданылады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8