Лайлы ағыс

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Лайлы ағыссуспензиялық ағыс — жүзгіндермен қаныққан, тығыздығы жоғары болатын теңіздер мен мұхиттардың түптеріндегі гравитациялық ағыстар. Жер сілкінуінің өсерінен, қатты ағынды өзен тасқыны кезінде, су асты каньондар- дың жағалық ағыстардың тасқынын өзіне бұрып алған кезде, соңдай-ақ су астындағы жылжыма кездерінде пайда болады.

Лайлы жанартаулар, сальзалар, макалубтар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лайлы жанартаулар, сальзалар, макалубтар - жер бетіне ұдайы немесе дүркін-дүркін су мен мұнай аралас лайлы массалар мен газ атқылап тұратын әр түрлі пішіндегі геологиялық түзілімдер. Кішігірім лайлы жанартаулар лайлы шоқылар деп аталады. Көбінесе мұнайлы және жанартаулы атыраптарда, сондай-ақ өзен атырауларында болады. Олардың ең ірілері Апшерон (Әзірбайжан), Таман мен Керч тубектерінде, Сахалин аралында (Ресей), Италияда, Испанияда, Жаңа Зеландияда, Орталық Америкада кездеседі.

Лайлы көл[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лайлы көл - түбі пелоидтердің (тұнба немесе лай) қалың қабатымен жабылған көл. Оның органикалық заттары бар минералдық қоспалардан түратын шөгінділері көбінесе адамдарды емдеуге пайдаланылады (мыс., Қырымдағы Сақ пен Мойнақ көлдері, Минералды сулардағы Тамбұқан көлі).

Лайлы-тасты тасқын[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лайлы-тасты тасқын - әр түрлі мөлшердегі тау жыныстарының сынықтары араласқан сұр түсті сазды-лайлы массадан тұратын таулы атыраптардағы маусымдық сел тасқындарының ең көп тараған түрі. Лайлы-тасты тасқын көбінесе гляциалдық селдерге ауысады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6