Лепсі (өзен)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Лепсі
Лепсі өзеніндегі Антоновское СЭС-сы
Лепсі өзеніндегі Антоновское СЭС-сы
Сипаттамасы
Ұзындығы 418 км
Су алабының
ауданы
9,4 мың км²
Су алабы Балқаш көлі
Су ағысы
Бастауы Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтар
 • Координаттары 45°15′50″ с. е. 80°40′44″ ш. б. / 45.26389° с. е. 80.67889° ш. б. / 45.26389; 80.67889 (G) (O) (Я) (T)
Сағасы Балқаш көлінің оңтүстік-шығыс бөлігі
 • Координаттары 46°22′07″ с. е. 78°20′22″ ш. б. / 46.36861° с. е. 78.33944° ш. б. / 46.36861; 78.33944 (G) (O) (Я)Координаттар: 46°22′07″ с. е. 78°20′22″ ш. б. / 46.36861° с. е. 78.33944° ш. б. / 46.36861; 78.33944 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел  Қазақстан
Аймақ Жетісу облысы Ақсу, Сарқан аудандары
Ортаққордағы санаты: Лепсі

ЛепсіБалқаш алабындағы өзен.

Сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жоңғар Алатауының солтүстік баурайларынан 3000 м биіктіктен басталады. Лепсі өзені екі учаскеден тұрады – таулы және жазық. Жазықтағы өзеннің ені 30 метрге жетеді, тереңдігі 5 метр. Балқаш көлі атырабы жоқ көл. Өзен, өзеннің құймалары, балық аулау және демалыс үшін белсенді қолданылады.

Өзеннің ең үлкен ағыны - Ағынқатты өзені, теңіз деңгейінен 3023 метр биіктікте. Өзен Жоңғар Алатауының орталық жотасының солтүстік беткейінде. Өзен ұзындығы 14 км-ді құрайды. Ағынқатты және Лепсі өзендері теңіз деңгейінен 944,9 метр биіктікте. Өзен тар және тік беткейең. Орман алқабы 2400 метрге дейін өседі. Белгіден жоғары альпілік және субальпиялық ормандар орналасқан. Өзен ағысында 2 көл – жоғарғы және төменгі Жасылкөл орналасқан.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жетісу облысы Ақсу, Сарқан аудандары жерімен ағады. Ұзындығы 418 км, су жиналатын алабы 9,4 мың км2.

Бастауы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтардан басталып, Балқаш көлінің оңтүстік-шығыс бөлігіне құяды.

Гидрологиясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аңғары жоғары бөлігінде тар шатқалды, төменгі ағысында кеңейе түседі. Жер асты, жауын-шашын, мұздық суымен толығады. Жылына су деңгейі 2 рет — көктемде және жазда көтеріледі. Суы лайлы, ағыны қатты. Өзеннің жазық жерлері желтоқсаннан наурызға дейін қатады. Жылдық орташа су ағымы Новоантоновское ауылы тұсында 24,9 м3/с. Суы егін суаруға, жағалауы шабындық пен жайылымға пайдаланылады. Лепсінің су режимін реттеу үшін Лепсі каналы салынған.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]