Мазмұнға өту

Линиялық тактика

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Линиялық тактиканың мысалы - Гогенфридбергтегі шайқас

Линиялық тактика (Линейная тактика) — линияға түзілген ұрыс тәртіптерін пайдалануға негізделген ұрысты жүргізудің теориясы мен практикасы. Линиялық тактиканың жекеленген элементтері Батыс Еуропа мемлекеттері мен Ресейде 15-16 ғасырларда пайда болған. Батыс Еуропадағы линиялық тактика негізін Нидерландия армиясы салған. Ол толық түрде 17 ғ-дың 1жартысында швед армиясында ресімделіп, 18 ғ. соғыстарында ары қарай дамыды. Құрлықтық әскерлердегі мәні — әскерлерді майдан бойынша біркелкі орналастыру, оларды соғысу үшін 2-3 сызыққа — линияға турғызу (3-4 қатар) және ұрысты көбіне атыспен жүргізуге тырысу болып табылады. 1566-1609 жылдардағы Нидерланд буржуазиялық революциясы барысында Голландия қолбасшысы Мориц Оранский испан ұрыс ретінің ширек лектерін әскерлердің сызықтық caп түзеуімен ауыстырды. Армияны 3 үлкен бөліктерге бөліп — авангард, басты күш, арьергард — олардың әрқайсысын жарты полктен әр линияға 6-10 қатардан қойды. Бұл әдіс атыс каруын тиімді пайдалануга және жаяу әскер атысының соғыстағы ролін көтеруге көмектесті. Әскери теңіз флотының линиялық тактикасы 17 ғ-дың 2-жартысында пайда болды. Ағылшын — голландия теңіз соғыстарының барысында, флоттың галерлік тактикасынан (майдан қатарында немесе жарты ай тәріздес қатармен ұрыс жүргізу) желкенді флот тактикасына (ұрысты кильветерлі лекте жүргізу) өтті. Кильветрлік лек әдетте бірінің артынан бірі жүретін авангард кемелерден, орталықтан және арьергардтан тұратын.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл