Липканы
| Қала | |||||
| Липканы | |||||
| Липкань; рум. Lipcani | |||||
.jpg) | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Аудан | |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
48°15′55″ с. е. 26°48′14″ ш. б. / 48.26528° с. е. 26.80389° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°15′55″ с. е. 26°48′14″ ш. б. / 48.26528° с. е. 26.80389° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты |
1699 | ||||
| Алғашқы дерек | |||||
| Жер аумағы |
11,87 км² | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
5 518 адам (2025) | ||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+ 373 247 | ||||
| Пошта индексі |
MD-4706 | ||||
| Автомобиль коды |
MD | ||||
Липканы шекарасы
| |||||
 Ортаққордағы санаты: Липканы | |||||
Липканы (Липкань; рум. Lipcani) — Молдованың Бричанск ауданындағы қала.[1] 2025 жылы Липкани қаласының халқы 5 518 адамды құрады. Липкани Молдовада 59 қаланың ішінде халық саны бойынша 45-ші орында.[2]
Географиялық орналасуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қала Прут өзенінің жағасында, Украина және Румыния шекарасында орналасқан. Кишиневтен 252 км қашықтықта.[3]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазір қала алып жатқан жер біздің эрамызға дейінгі бесінші мыңжылдықтың ортасында қоныстанған. Бұған триполь мәдениетіне қатысты археологиялық қазындылар дәлел бола алады. Липкандар мұнда 1699 жылы пайда болды. Оның алғашқы тұрғындары Литвадан қоныс аударушылар болды. Олар жөнелтілімдер мен басқа да маңызды құжаттарды жеткізумен айналысты. Олар "липкандар", немесе шабармандар, курьерлер деп аталды.
19-20 ғасырлар басында Липканы Бессарабия губерниясының Хотын уезінің құрамында болды. Олар Аустрия шекарасына жақын жерде, уезд қаласынан 28 шақырым жерде орналасқан. Ол кезде онда еврей, молдаван, еврей, сығандарды қосқанда 3386 адам тұрған. Азық-түлік дүкендері ашылды. Өзен жағасында пирс салынды, онда сауда кемелері жүк түсіру және тиеу үшін тоқтады. Жергілікті тұрғындар – еврейлер мен армяндар саудамен айналысқан. Ол кезде молдовандардың негізгі кәсібі мал шаруашылығы болды.
Кеңестік кезеңде Липканы аттас ауданның әкімшілік орталығы болды.
1940 жылдың тамызынан 1941 жылдың шілдесіне дейін олар Кеңестік Украинаның Черновцы облысының құрамында болды.
ХХ ғасырдың 60-жылдарының басында Липканы ауданы таратылып, қала ауыл мәртебесін алды.
2010 жылы Липканы қайтадан әкімшілік орталыққа айналды, елді мекен Липканы қаласы мәртебесіне ие болды.[4]
Өндіріс орындары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қалада 3 коммерциялық банктің филиалдары жұмыс істейді. Жергілікті базар, аяқ киім фабрикасының филиалы, автовокзал, теміржол вокзалы, «Кариопс» ауылшаруашылық серіктестігі бар. Қалада «Bio Compania Raps», АО «Lapmol», АО «Tirex Petrol» т.б. кәсіпорындар жұмыс жасайды.
Әлеуметтік сала
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Липканыда қазір теориялық лицей, балабақша, Георге Асачи педагогикалық колледжі, мәдениет үйі жұмыс жасайды.
Денсаулық сақтау мекемелерінің желісі аудандық аурухана мен отбасылық дәрігерлік орталықтан тұрады.
Қалалық мәдениет мекемелері: екі кітапхана, мәдениет үйі, өнер мектебі, балалар шығармашылық мектебі, балалар техникалық шығармашылық мектебі.[5]
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]-
Теміржол вокзалы -
Ескі аурухана мұнарасы -
Автобус аялдамасы
.jpg)
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Липканы. Тексерілді, 11 наурыз 2025.
- ↑ Липканы халқы. Тексерілді, 11 наурыз 2025.
- ↑ Lipcani. Тексерілді, 11 наурыз 2025.
- ↑ Молдова. Липканы. Тексерілді, 11 наурыз 2025.
- ↑ Липканы, Бричень ауданы. Тексерілді, 11 наурыз 2025.