Локакшема

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Локакшема
लोकक्षेम
Туған күні

147 ж.

Туған жері

Гандхара, Сват

Қайтыс болған жері

Лоян, Хань империясы

Ұлты

үнді-скиф

Қызметі

монах

Локакшема (लोकक्षेम, қыт. 支婁迦讖, пінин: Zhī Lóujiāchèn) — кушан (үнді-скиф)[1] 2 ғасырдағы буддалық монахы, махаяна мәтіндерін қытай тіліне аударушы. Локакшема 147 жылы Хань әулеті тұсында Лоянға келіп, буддалық сутралардың санскрит тілінен қытай тіліне алғашқы аудармаларын, атап айтқанда «8000 жолдағы трансценденттік даналық сутрасын» («Аштасахасрика-праджняпарамита сутралар»[1], Божо дао син цзин), осылайша Қытайда буддизмнің таралуының басталуын білдіреді.

Локакшеманың қытай тіліндегі аудармаларының негізгі терминдері «непан» (涅槃[2], нирвана), «боломидо» (парамита, өткел), «боже» (праджня)[3] болды. Оның буддизмі үшін Амитабха культі де маңызды болды, оның сутрасын ол қытай тіліне де аударған[4]. Локакшема болмыстардың азаттық іздеуде жалғыз емес екенін, оларға бодхисаттвалардың көмектесетінін атап көрсетеді.

Локакшеманың этикасы келесі парамиттік қасиеттерге негізделеді:

  • мейірімді беру (бу ши = дана),
  • абстиненция (чи цзе = шила),
  • төзімділік (жэнь жу = кшанти),
  • анықтау (цзин цзинь = вирья),
  • концентрациясы (чань дин = дхьяна)
  • даналық (бо же = праджня)[5]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b Старейшая сутра махаяны и её значение в изучении развития буддизма. Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 шілде 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 26 шілде 2022.
  2. Непань. Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 қараша 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 мамыр 2023.
  3. Божэ-сюэ. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 шілде 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 26 шілде 2022.
  4. Музыкальные и музыкально-иконографические свидетельства взаимодействия христианства и буддизма в Центральной и Восточной Азии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 шілде 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 26 шілде 2022.
  5. Янгутов Л. Е. Хридая-сутра в китайской традиции Мұрағатталған 26 шілденің 2022 жылы.

Сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]