Люминесценттік технология

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Люминесценттік технология[1] — люминесценция құбылыстарымен және олардың заңдылықтарымен байланысты технология. Люминесценцияның жарықтылығы және оның бірқатар заттар үшін энергетикалық шығымының жоғарылығы пайдалы әсер коэффициенті жоғары жарық көздерін (газразрядтық және люминесценттік шамдарды) жасауға мүмкіндік берді. Бірқатар заттардың жарық люминесценциясы қоспалардың аз мөлшерін байқау, олардың люминесценциясы бойынша сұрыптау қоспаларды (мысалы, мұнайды) зерттеу әдісінің дамуына себепші болды; қазіргі флуоресценттік талдаудың сезімталдығы жекелеген иондарды детекторлауға мүмкіндік береді. Катодтық люминесценция осциллограф, теледидар, локатор экрандарын және тағы басқа жарқыраудың негізі болып табылады. Көптеген шала өткізгішті жарық диодтары электрлік люминесценцияға негізделген; рентгеноскопияда рентгендік люминесценция пайдаланылады. Люминесценция дефектоскопияда, криминалистикада қолданылады, люминесценттік бояулармен маталарды, жол белгілерін бояйды, қағазды ағартады және тағы басқа

Люминесценциялануға қабілетті заттар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Люминофорларды алудың технологиясы мынадай: бастапқы реактивтерді әзірлеу және тазалау, термиялық өңдеу, қоспаларды бөлу үшін бетін тазарту және тағы басқа соңғы өнімдегі сөндіруші қоспа 10-4 — 10-5%-дан аспауы тиіс. Бейорганика люминофорлардан жарық техникасында, теледидарда, өлшеуіш техникасында (ақпараттарды оптикалық бейнелеу жүйелерінде), медицинада, ядролық физикада, кванттық электроникада және тағы басқа кристалдық фосфорлар кеңінен қолданылады. Лазердің активті ортасы ретінде қолданылатын люминесценциялаушы шынылар (оған, негізінен, сирек жер элементтерін қосады) бейорганикалық люминофорлар болып табылады. Жиілігі қайтара өзгеретін лазерде жұмыстық зат ретінде органикалық люминофорлардың (бояулардың) ерітінділері қолданылады. Органикалық люминофорлардан алынған флуоресценттік бояулардың жарықтылығы люминесценттік жарық пен беттен шағылған жарықтың қосылуынан артады. Карбамид пен меламиноформальдегидтік шайырдан жасалынған пигменттер пластмасса мен талшықты бояуға, матаны, қағазды ағартуға және әр түрлі жабындылар жасауға қолданылады. Органикалық люминофордың (мысалы, флуоресциннің, сары апрединнің, мероцианиннің) аздаған мөлшері

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9