Майер Амшель Ротшильд
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін Үлгі:тұлға үлгі-инфобоксын енгізу қажет. |
Майер Амшель Бауэр (Ротшильд) (нем. Mayer Amschel Bayern Rothschild; 23 ақпан 1744 жыл, Майндағы Франкфурт — 19 қыркүйек 1812 жыл, Майндағы Франкфурт) – халықаралық көрнекті кәсіпкерлер әулетінің және Майнадағы Франкфурт банктің негізін салушы, масон.
Оның ісін бес ұлы жалғастырды: Амшель Майер, Соломон Майер, Натан Майер, Калман Майер, Джеймс Майер. Ағалар өз бақылауында Еуропаның ірі қалаларында (Парижде, Лондонда, Венада, Неаполде, Франкфуртте-на-Майне) 5 банкті ұстады.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жас Майер Амшельдің отбасысы еврейлік геттода тұрды. Оның әкесі – Амшель Бозес Бауэр өзінің меншігінде қызыл маңдайша жазудың астында шағын айырбас кеңсесін ұстады. Бұл неміс тілінде «Rot Schild» сияқты естіледі. Осылайша, молшылық пен байлықтың тұрақты белгісі болған және 270-жылдық Ротшильдтер әулетінің іргесін салған, тағылған ат пайда болды.
Майер он екі жасқа толғанда, оны Ганновердегі Оппенгеймер банкіне оқуға жіберді. Сол жерде ол қаржы ісінің құпияларымен жұмыс істеуге үйренді, германдық князьдықтардың теңгелерімен танысты, боямаларды және табысты бағамдарды анықтауды меңгерді.
Ата-анасының дүние салысымен, 1760 жылы, Майер Франкфуртке оралып әкесінің ізбасары болды: ол теңгелерді және медальдарды айырбастау ісімен айналасты. Аз уақыт ішінде аты жер жарған Майер ескілікті ұнатушылардың арасында танымал болды Ақшасын жинап, Майер өзінің антикварлың дүкенін ашты. Оның ішінде бір германдық князьдықтың ақшаларын екіншісіне айырбастауға мүмкіндік болды. Осылай Ротшильдтердің бірінші банкі пайда болды.
Майер өзінің қаржы мансабының басында көне, ескі теңгелер мен медальдарды сатушы саудагері болды. Коллекционер, Генерал фон Эсторфоммен делдалдылығы кезінде, ландграф Гессен-Кассельским IX Вильгельммен танысады. Ол оны наполеондық соғыстардан Прагаға қашар кезіндегі сенімді өкілі ретінде тағайындайды. Майер Амшель Ротшильд тек өз капиталын сақтай қоймай, оған қоса, миллиондаған дәулет-мүлкін жұмсап, оны көп есеге арттырды. Бұл мерзімге жеке меншігінің іргетасының қалануын да жатқызады.
Ротшильд өзінің өзгеше іскерлік айла-тәсілімен ерекшеленді. Сол кездері валюта тасымалы өте қымбатқа түсті және қарақшылардың қолына түсу әбден ықтимал болды. Майер бұл мәселені шешудің ең оңай жолын тапты, ол Англиядан жүн мен мақтаны арзан бағаға сатып алғаннан кейін, оны Еуропада қымбат бағамен сатқан болатын.
1764 жылдан бастап, Майер Ротшильд теңгелер мен алтынды Гессен-Кассель князьдік үйіне тапсырумен айналыса бастады. Ал бес жыл өткеннен соң, Вильгельм IX оны өзінің жеке банкирі ретінде және сарай жеткізушісі – гоф-фактор қызметіне тағайындады.
IX Ландграф Вильгельм германдық бай және айтулы князі болды. Ол жалдамалы солдаттармен сауда жүргізіп, ақшасын аямай өмір сүрді. 1785 жылы ол британдық патшаға, III Георгке американдық колонистермен соғыс жүргізу мақсатында, үлкен табыспен 17 мың солдатын сатты. 1806 жылы Вильгельмнің Наполеоннан құтқарылу кезінде, Ротшильд оның берешектерінен ақша жинауды жалғастырып отырды да, алынған табысты арттыруға күші жетті.
Күндердің бір күнінде, британдық банкте Ротшильд ландграфтың өтемақылық есепшотынан ақша алып, онымен тауарды төледі. Қолма-қол ақшамен есеп айырысқаны үшін үлкен жеңілдікке ие болды. Майер екі операциядан құтыла алды: Ұлыбританияға ақша тасымалы және ақшаның Франкфуртқа қарсы тасымалы. Ақшаның орнына Ротшильд тауар әкеліп, оны қымбат бағамен сатты және Ландграфқа қарызын берді. Осылайша ол үлкен табыс пен пайдаға ие болды. Оған қоса, IX Вильгельм талерларды алды, ал британдықтар фунтпен төледі. Сол себептен банкир валюта бағамдарының өзгешеліктерінен де ұтты.
27 жасында 17 жастағы Гутлле Шнапперге – жергілікті өсімқордың қызына үйленді. Ротшильдтерде 5 ұл және 5 қыз туды: Жанетт (1771), Амшель (1773), Соломон (1774), Натан (1777), Изабелла (1781), Бабетта (1784), Карл (Кальман) (1788), Жюли (1790), Генриэтта (1791) және Джеймс (1792).
Бес ұлы Ротшильдтің ісін жалғастырды. Оларды «Бір қолдың бес саусағы» деп атап кеткен. 1810 жылы 27 қыркүйекте Майер Амшель «Майер Амшель Ротшильд және оның ұлдары» атты фирманың негізін салды. Ротшильд-әке үлкен көлемдегі мемлекеттік қарыздарды ұйымдастыра бастады. Өсім банкирлердің отбасысында қалды, ал табыс Ротшильдтің мұрагерлерімен ландграфтың мирасқорына қайтарылды.
Ротшильдтің өлімінен кейін оның жиынтық меншігі Француздық банктің активтерінен екі есе асты.Оның ұлдары Еуропаның түкпір-түкпіріне тарап, банктер желісін құрды.. Амшель, үлкен ұлы , барлық істерін Франкфуртте жүргізді. Натан өзінің фирмасын Лондонда ашты, Джеймс – парижде, Соломон Венаға көшті, ал Карл – Неаполде. Ресми түрде олар бір-бірінен дербес болды, бірақ ортақ байланыс желісін – курьерлік поштаны иеленді.Бұл олардың басқаларға қарағанда тез арада политикалық оқиғалар, биржалық өзгерістер туралы хабарды алуға мүмкіндік жасады. Ротшильдтердің тез дерек-хабар жинау шеберлігі, ал керек болса – дезинформацияны тарату қабілеті Еуропаның тарихында маңызды роль алды.
Ротшильдтер Әулетінің Эмблемасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ротшильдтер Әулетінің Эмблемасында тізбекпен жалғанған бес оқ суреттелген. Бұл рулық қауымның құрушысы Майер Амшельдің бес ұлының арасындағы одақтастықты білдіреді. Олардың ұраны: «Concordia, Integritas, Industria» (Татулық, Бірлік, Жігер).
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Mayer Amschel de Rothschild |