Май ауданы

Қазақстан ауданы
Май ауданы
Әкімшілігі
Облысы	Павлодар облысы
Аудан орталығы	Көктөбе
Ауылдық округтер саны	11
Ауыл саны	22
Әкімі	Ағыбай Қойшыбайұлы Әмірин
Аудан әкімдігінің мекенжайы	Көктөбе ауылы, Абылайхан көшесі, №34
Тарихы мен географиясы
Координаттары	50°56′24″ с. е. 77°31′12″ ш. б.50.94000° с. е. 77.52000° ш. б. / 50.94000; 77.52000
Құрылған уақыты	1939 жыл
Жер аумағы	18,1 мың км²
Уақыт белдеуі	UTC+6:00
Тұрғындары
Тұрғыны	10 453 адам (2023)
Ұлттық құрамы	қазақтар (86,33%) орыстар (8,13%) немістер (1,76%) татарлар (0,92%) украиндар (0,89%) басқалары (1,97%)(2022 ж.)
Сандық идентификаторлары
Пошта индексі	140800-140807
Автомобиль коды	14
Май ауданының әкімдігі

Май ауданы — Павлодар облысының оңтүстік-шығысында орналасқан аудан. 1939 жылы құрылған. Аудан көлемі 18,1 мың ш. км.

Физикалық-географиялық сипаттамасы

Географиялық жағдайы

Оңтүстігі пен шығысында Абай облысының Бесқарағай ауданымен және Семей қаласымен, оңтүстік-батысында – Қарағанды облысының Қарқаралы ауданымен, батысында – Баянауыл ауданымен, солтүстігінде – Ақсу қаласының ауылдық аймағымен шектеседі, солтүстік-шығысында Аққулы ауданымен Ертіс өзені арқылы бөлінген.

Климаты

Аудан климаты қатал континентальды. Қаңтардың орташа температурасы - −15º-17ºС., шілденікі - +20º+22ºС. Атмосфералық жауын-шашынның жылдық мөлшері 200—250 мм-ді құрайды. Қаңтар және Желтоқсан айларында ауа температурасы 46-48 градусқа жетеді

Жер бедері және гидрография

Аудан аумағының жер бедері көбінесе төбелі-жазық, оңтүстік, оңтүстік-шығыста – шағын төбешікті болып келеді. Аудан аумағы бойынша Ертіс, Түндік, Ащысу өзендері ағып өтеді, Қарасор, Алқамерген, Жаңатұз, Ақбота, Шақпақтұз, Үлкентұз секілді көлдер бар. Аудан пайдалы қазбаларға бай. Сапасы жағынан антрацитке жақын тас көмір орындары, табиғи құрылыс материалдары, оның ішінде отқа берік және қызыл балшық, мәрмәр, әк, жоса бар.

Флора және фауна

Топырақ қызғылт, сортаң. Аудан аумағында бетеге, қияқ, қамыс, тал өседі. Қасқыр, түлкі, қарсақ, сарышұнақ, аламан мекен етеді.

Халқы

1959	1970	1979	1989	1999	2009	2021
12295	▲23753	▼23733	▼23490	▼16859	▼12601	▼10106

Этникалық құрамы

Ұлттық құрам (2012 жылдың 1 қаңтарына)

• қазақтар — 10 263 адам (85,71 %)
• орыстар — 955 адам (7,97 %)
• украиндер — 166 адам (1,38 %)
• немістер — 169 адам (1,41 %)
• татарлар — 164 адам (1,37 %)
• белорустар — 53 адам (0,44 %)
• басқалары — 145 адам (1,21 %)
• Барлығы— 11 974 адам (100,00 %)

Санның серпінділігі

1999 жылы халық саны— 16,9 мың адамды, 2012 жылы — 11,974 мың адамды құрады.

Әкімшілік бөлінісі

22 елді мекен 11 ауылдық округке біріктірілген:

Ауылдық округ	Халқы (2009)	Елді мекендері
Ақжар ауылдық округі	615	Үлкен Ақжар ауылы
Ақшиман ауылдық округі	476	Жаңа Ақшиман ауылы
Баскөл ауылдық округі	1325	Баскөл, Бозша, Жаңатілек ауылдары
Кеңтүбек ауылдық округі	1141	Кеңтүбек, 1-ферма, 3-ферма ауылдары
Көктөбе ауылдық округі	3955	Көктөбе, Белогор НҚП ауылдары
Қазан ауылдық округі	955	Жұмыскер, Қызылеңбек ауылдары
Қаратерек ауылдық округі	1067	Қаратерек, Хасен Сейітқазин ауылдары
Май ауылдық округі	793	Май, Еңбекші ауылдары
Майтүбек ауылдық округі	635	Майтүбек ауылы
Малайсары ауылдық округі	909	Малайсары, 1-ферма, 2-ферма ауылдары
Саты ауылдық округі	730	Саты, Абай ауылдары

Экономика

Ауыл шаруашылық

Ауданның ауыл шаруашылық мамандандырылуы: отарлы қой шаруашылығы, етті мал шаруашылығы, табындық жылқы шаруашылығы. Бидай, тары, қаратұмық, жем-шөп мәдениеті, күнбағыс өсіріледі, ұсақ тері шикізаты өндіріледі. Аудан шаруашылығының негізгі бағыты— мал шаруашылығы. Бетегелі азықтық дақылдардың көп болуы мал шаруашылығы ішінде қой шаруашылығы жетекші орында екендігін байқатады. Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірумен бір ауыл шаруашылық, 75 шаруа қожалығы мен 3432 жеке қоныс айналысады. Ауданда 2 наубайхана, 2 диірмен, 1 макаронды цех, 3 күнбағыс майын өндіретін, 1 тері шикізатын қайта өндейтін цехтар бар.

Әлеуметтік сала

Білім беру мен ғылым

Ауданда 7 мектепалды ұйымдары, 14 орта жалпы білім беру мекемелері мен 1 кәсіби мектеп бар.

Денсаулық сақтау

Ауданда Май орталық аудандық ауруханасы бар.

Мәдениет

Ауданда жылжымайтын мәдени және тарихи ескерткіштер бар: Еңбек мәртебесінің ескерткіші, Урал-ЗИС-355 а/м, 1981 ж., Көктөбе ауылы Еңбек мәртебесінің ескерткіші, С-80 тракторы, 1976 г., Қызыл Құрма ауылы «Шамшырақ» (1930 жылдан), «Маяк» (1955 жылдан) аудандық газеттері шығарылады.

Әйгілі адамдар

1. Социалистік Еңбек ерлері: Қ. Женгілбаев пен В.И. Ладыгин.
2. Бастемі Қазірет Айтқожаұлы- діни қайраткер, қазірет.
3. ағайынды академик Әбділдиндер