Мако акуласы
Басқа мағыналар үшін Мако деген бетті қараңыз.| Мако акуласы | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Амандық күйі | ||||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
| Isurus oxyrinchus Rafinesque, 1810 |
Мако акуласы (лат. Isurus oxyrinchus) - Майшабақты акулалар тұқымдасының ірі уәкілі. Акулалардың ең агрессивті түрлерінің бірі. Адам үшін қауыпты: «International Shark Attack File» тізімінде 1980 жылдан 2010 жылға дейін Мако акулалардың адамға 42 шабуыл, оның 3-уі адам өлімімен аяқталған және 20 рет қайыққа шабуыл жасаған.[2].
Биологиялық сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мако қысқа жүзбеқанатты акуласының дене пішіні тегіс, ұршық тәрізді және ұзын тұмсықты болып келеді. Кеуде жүзбеқанаты қысқа, арқа жүзбеқанаты орақ тәрізді иілген. Бір жүзбеқанаты екіншісіне қарағанда, қасқалау болып келеді. Тістері жіңішке, аздап қайырылған. Мако қысқа жүзбеқанатты акуласының ұзындығы 3,9 метрге дейін өседі, шамамен 11-25 жыл өмір сүреді[3]. Сүйекті балықтармен, макрель бекіре, қылыш балықтармен, акуланың кейбір түрлерімен т.б қоректенеді. Бес желбезек тілігі болады, көзі жақсы дамыған және пышақ тәрізді тістері анық білініп тұрады. Сағатына 50 шақырым қашықтықты жүзеді және теңіз деңгейінен ауаға 9 метр биіктікке секіре алады[4]. Әлемде кеңінен таралған. Жағы мен тістері әшекей немесе сән бұйымы ретінде жиі сатылады. Аналықтары 3 метрге жеткенде, жыныстық жағынан жетіледі[5].
Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мако акуласы тропикалық және қоңыржай теңіздерде кең таралған. Мако акуласын мекендеген аймағына байланысты үш түрге жіктейді:
- атлантикалық,
- тынық мұхиттік (немесе солтүстік-шығыс)
- үнді-тынық мұхиттық.
Галерея[өңдеу | қайнарын өңдеу]
-
Маконың жақсүйегі -
Акуланың тістері -
Акуланың басы -
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ IUCN (2007-02-22). More oceanic sharks added to the IUCN Red List. Пресс-релиз. Тексерілген 2007-02-25. “The global threat status was heightened for shortfin mako, a favorite shark among commercial and recreational fishermen, from Near Threatened in 2000 to Vulnerable today.”
- ↑ SAF Statistics on Attacking Species of Shark. Florida Museum of Natural History.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 2 ақпан 2013. Тексерілді, 24 қаңтар 2013.
- ↑ Nancy Passarelli, Craig Knickle and Kristy DiVittorio Shortfin mako. Biological profile. Florida Museum of Natural History.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 2 ақпан 2013. Тексерілді, 21 қаңтар 2013.
- ↑ R. Aidan Martin Biology of the Shortfin Mako (Isurus oxyrinchus). ReefQuest Centre for Shark Research. Басты дереккөзінен мұрағатталған 2 ақпан 2013. Тексерілді, 21 қаңтар 2013.
- ↑ Акулалар, Дельфиндер және киттер .-Алматы: "Аруна" баспасы. -Сер: "1100 қызықты деректер" ISBN 978-9965-26-553-2
 |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Isurus oxyrinchus |