Макронуклеус

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Макронуклеус (макро және латынша nucleus — ядро) — инфузориялар жасушасының ішінде орналасқан ірі полиплоидты соматикалық ядро. Макронуклеусті кейде вегетативті ядро деп те атайды. Олардың пішіні сопақша не үрмебұршаққа ұқсайды, ұзындығы 1 — 2 мм-дей. Макронуклеустің саны негізінен біреу, тек инфузорияның кейбір түрінде ғана бірнешеу болады. Макронуклеустер инфузориялардың барлық физиологиялық тіршілік әрекетіне белсенді түрде қатысып, клетка ішіндегі зат алмасуды реттеп отырады, кірпікшелердің қозғалуын басқарып, тек көбеюіне ғана қатыспайды. Макронуклеустің құрамы ДНҚ-ға бай және ол өздігінен екі еселене алады. Макронуклеустер инфузорияның жынысты жолмен көбеюі (коньюгация) кезінде жойылып кетеді де, екі инфузория клеткаларында ядро алмасып болған соң, әрбір клеткада макронуклеус ядролардың бөлінуі нәтижесінде пайда болған өнімдерден қайта түзіледі. Кейбір төменгі сатыдағы инфузория түрлерінде макронуклеустің құрамында ДНҚ аз болғанымен, олар РНҚ-ның белсенді түрде түзілуін қамтамасыз етеді.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том