Малбағар Меңдіқұлов

Меңдіқұлов Малбағар (10.11.1909, Орынбор облысы, Адамов ауданы – 17.8.1986, Алматы) – қазақ халқынан шыққан тұңғыш архитектура профессоры, Қазақстанның еңбек сіңірген сәулетшісі (1970), Алматы қаласының тұңғыш бас архитекторы, КСРО құрылыс және архитектура академиясының корр. мүшесі (1957).

Биографиясы

• 19936 жылы Ташкенттегі Орта Азия индустрия институтын бітірген.
• 1937 – 1941, 1945 – 1947 жылы Ташкентте қызмет еткен.
• 1941 – 1945 жылдары 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан.
• 1953 – 1955 жылдары Қазақстан ҰА-ның Архитектура, құрылыс және құрылыс материалдары институтының директоры.
• 1955 – 1956 жылдары Қазақ КСР Министрлік Кеңесінің жанындағы архитектура істері басқармасының бастығы.
• 1957 – 1962 жылдары КСРО Құрылыс және архитектура академиясы қазақ бөлімшесінің жетекшісі.
• 1964 – 1971 жылдары Алматы қаласының бас архитекторы.
• 1971 – 1981 жылдары Қазақ политехникалық институты архитектура тарихы кафедрасының меңгерушісі қызметтерін атқарды.

Еңбектері

Архитектура саласындағы басты еңбектері:

• Ташкенттегі газет-журнал компанияның үйі және Навон даңғылы(1959, телавтор).
• Ташкент каналының Ангрен дюкері (1941).
• Алматыдағы шарап зауыты үйі мен Неке сарайы (1958, телавтор).
• Ж.Жабаев пен М.Әуезовтың ескерткіштері

1967 – 1968 жылдары Алматы қаласы орталық бөлігінің жоспарын жасау жөніндегі Бүкілодақтық жабық бәйгеде 2-орын алды. Сонымен бірге, Батыс Қазақстандағы сәулет өнерінің қайталанбас туындылары – мемориалды мешіт-ғимараттарды бір жүйеге келтіріп, ғылыми тұрғыда зерттеудің негізін қалады. Меңдіқұловтың ғылыми-зертеу жұмыстарының нәтижесінде Шопан Ата, Бекет Ата, Асан Қожа, Сейсен Ата, т.б. кесене-кешендері жайлы құнды бірегей басылымдар жарық көрді. Қазақ архитектурасын өркендету, зерттеу саласында 70-тен астам ғылыми еңбек, 4 монография, "Қазақ архитектурасының тарихы" деген екі томдық кітап жазған.

Жауынгерлік Қызыл Ту, 1, 2-дәрежелі Отан соғысы, Қызыл Жұлдыз, “Құрмет Белгісі” ордендерімен, медальдармен марапатталған.