Меруерт гүл
Меруерт гүл биіктігі сантиметрге жуық, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.
Сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тамыры жіңішке, көлбеу өседі, сырты ақ, көптеген майда қосымша тамырлары бар. Сабағы қысқа. Тамырдан тікелей өсіп шыққан, сопақша келген жапырақтарының саны бірден үшке дейін, екі жағы да тегіс, жылтыр, сағақтары ұзын. Гүл сабағы да тікелей тамырдан өсіп шығады. Гүлдері гүл сабағынан бір жағына ғана орналасқан, ақ түсті, хош иісті, жемісі қызыл, үш дәнекті. Өсімдік улы.
Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Көбінесе ылғалды жерлерде, орман ішінде, бұталар арасында, өзен жағаларында өседі. Далалы аймақтарда сирек кездеседі.
Пайдалануы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәрі жасау үшін өсімдіктің жер үстіндегі бөлігін жаңадай гүлдей бастағанда, жерде 4-5 мантиметр биіктіктен кесіп, жинап алады. Тамырымен жұлуға болмайды, себебі бұл өсімдіктің мүлдем жойылып кетуіне әкеліп соғады. Жиналған өсімдікті темір шатырлы үйдің жел соғып тұрған жоғарғы жағына, күн түспейтін жерге жұқа етіп жайып, дереу кептіріп алады.
Оның құрамында жүрек глюкозидтері, сапониндер, эфир майлары, аспарагин, крахмал, алма және лимон қышқылдары, жапырақтарында С витамині бар. Меруерт гүл жүректің жұмысын жақсартып, қалпына келтіретін қасиеттері бар. Ғылыми медицина меруертгүлден жасалған дәрілерді нерв жүйесін тыныштандыру үшін, жүректің қызметін қалпына келтіріп, қан айналысын жақсарту үшін пайдаланады. Меруертгүл ғылыми медицинаға белгісіз кездердің өзінде-ақ халық медицинасында бұл өсімдіктің сулы тұнбалары кеңінен пайдаланылған. Нерв жүйесін тыныштандыру үшін меруертгүлдің бір бөлігін, түркістандық сасықшөптің жарты бөлігін, дәрілік шүйгіншөптің бір бөлігін, долананың бір бөлігін алып араластырады. Дәріні дайындау және қолдану тәсілі: Меруертгүлдің 15 граммын 1 стакан қайнап тұрған суға салып, 20 минут тұндырады да, 2 шай қасықтан күніне 3 мезгіл ішеді.