Молибден кентастары

Молибден кентастары – табиғи минералдық түзілімдер. Ірі кендердегі молибденнің мөлшері 0,06 – 0,3%, кіші кендерде 0,5 – 1,0% шамасында болады. Молибден кентастары эндогендік және экзогендік жағдайларда түзіледі. Эндогендік Молибден кентастары скарндық,грейзендік, гидротермальдық кендермен байланысты келеді.

Басты кентас минералы – молибденит (60% Мо), сондай-ақ молибдошеелит (зейрагит). Молибден минералдарының үлкен тобын табиғи молибдаттар түзеді. Басқа өндірістік мәні бар минералдардан повелитті СаМоО₄ (45% Мо), вульфенитті РbМоО₄ (25% Мо), ферромолибденитті Fе₂[МоО₄]₃ (60% Мо), ильземанитті МоО₃ ¦ SO₃ •5H₂O (6,9% Мо) атауға болады. Молибден кентастарында молибденмен бірге түрлі қатыста Сu, W, S (пирит), аздап Ві, Ве, Sn, Ag, Au, сонымен бірге молибденитте үнемі Re болады. Экзогендік Молибден кентастары көмірлерде, көмірлі-кремнийлі-сазды тақтатастарда, қатты мұнай битумдарында ұшырасады. Мұнда Мо органик. заттармен байланысты және V, U, Ge, Re, сирек жер элементтерімен бірге кездеседі. Қазақстанның молибден кендеріндегі Молибден кентастарының төмендегідей типтері бар: кварц-молибденді және кварц-молибден-вольфрамды желілер (Шығыс Қоңырат, Ақшатау, Қараоба, Солтүстік Қоңырат, т.б.), кварц-молибденді және кварц-молибден-вольфрамды штокверктер (Көктіңкөлі, Аққайың, Байназар, Батыстау, Жәнет, Жоғарғы Қайрақты, т.б.), молибден-мыс порфирлі кентастар (Бозшакөл, Қоңырат,Қаратас, Бөрлі, т.б.), молибденді ванадийлі кентастары (Құрымсақ, Жабағылы), молибденді қорғасын-мырыш кентастары. Өзіндік құны арзан молибден алу үшін скарнды және штокверкті кендерді пайдаланудың мәні зор. Молибден кентастары флотац. әдіспен байытылады. Байытылудан алынған концентратта 51%-ға дейін Мо болады.^[1]