Морфологиялық жылысу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Морфологиялық жылысу — тілдің даму барысында кейбір сөздердің құрамындағы морфемалардың алғашқы жігі өзгеріп, бірінің ды- быстық элементтерінің екіншісіне ығысуы. Морфологиялық жылысу — сөздердің түбір тұлғасы мен қосымшаларының арасында болатын құбылыс.

Морфологиялық жылысу екі түрде кездеседі.

  • Біріншісі — түбір морфемадағы белгілі бір элементтің қосымша морфема құрамына ауысуы. Бұған сарғай сөзінің о бастағы морфемасын сақтап сарығай болып бөлшектенбей, қазіргі айтылуы бойынша сарғай түрінде талдануы мысал болады.
  • Екіншісі — морфемалардың түбір тұлғаға ауысуы. Бұған жіктеу және сілтеу есімдерінің (мен-ің, сен-ің, он-ың, сон-ың) және ілік септік жалғауының (- ын, -ін) қазіргі тілімізде -ның, -нің, (о-ның, мен- ің, сен-ің) болып айтылуы т. б. жатады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3