Мүшел
Мүшел — 12 жылдық айналым (цикл). Жыл басы қазақша көктемде күн мен түн теңелуінен саналады (наурыздың 22). Айналым Тышқан жылынан басталады. Мүшел жыл санау күнтізбесі көне түркі мәдениетінен алынып, қытай, тибет халықтарына тараған.
Жер тарауы[өңдеу]
Бұл қыт. 地支 dìzhī — Жер тарауы делінеді.
| № | Таңбасы/ Пінин |
Хайуан таңбасы |
Мүшел жылдары |
Қырғыз тілінде |
Өзбек тілінде |
Орыс тілінде |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 子 (zǐ) | 鼠 | Тышқан жылы | Чычкан жылы | kalamush | Год мыши |
| 2 | 丑 (chǒu) | 牛 | Сиыр жылы | Уй жылы | sigir | Год коровы |
| 3 | 寅 (yín) | 虎 | Барыс жылы[1] | Барс жылы | yoʻlbars | Год тигра |
| 4 | 卯 (mǎo) | 兔 | Қоян жылы | Коен жылы | quyon | Год зайца |
| 5 | 辰 (chén) | 龍 | Ұлу жылы[2] | Уулу жылы | ajdaho | Год дракона |
| 6 | 巳 (sì) | 蛇 | Жылан жылы | Жылан жылы | ilon | Год змеи |
| 7 | 午 (wǔ) | 馬 | Жылқы жылы | Жылкы жылы | ot | Год лошади |
| 8 | 未 (wèi) | 羊 | Қой жылы[3] | Кой жылы | qoʻy | Год овцы |
| 9 | 申 (shēn) | 鷄 | Мешін жылы[4] | Маймыл (мечин) жылы | maymun | Год обезьяны |
| 10 | 酉 (yǒu) | 鷄 | Тауық жылы | Короз жылы | tovuq | Год петуха |
| 11 | 戌 (xū) | 狗 | Ит жылы | Ит жылы | it | Год собаки |
| 12 | 亥 (hài) | 猪 | Доңыз жылы | Донуз жылы | choʻchqa | Год свиньи |
Жыл сәйкесі кестесі[өңдеу]
| Мүшел жылдары |
Күнтізбе жылдары | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Тышқан жылы | 1960 | 1972 | 1984 | 1996 | 2008 |
| Сиыр жылы | 1961 | 1973 | 1985 | 1997 | 2009 |
| Барыс жылы | 1962 | 1974 | 1986 | 1998 | 2010 |
| Қоян жылы | 1963 | 1975 | 1987 | 1999 | 2011 |
| Ұлу жылы | 1964 | 1976 | 1988 | 2000 | 2012 |
| Жылан жылы | 1965 | 1977 | 1989 | 2001 | 2013 |
| Жылқы жылы | 1966 | 1978 | 1990 | 2002 | 2014 |
| Қой жылы | 1967 | 1979 | 1991 | 2003 | 2015 |
| Мешін жылы | 1968 | 1980 | 1992 | 2004 | 2016 |
| Тауық жылы | 1969 | 1981 | 1993 | 2005 | 2017 |
| Ит жылы | 1970 | 1982 | 1994 | 2006 | 2018 |
| Доңыз жылы | 1971 | 1983 | 1995 | 2007 | 2019 |
Тағы қараңыз[өңдеу]
Түсіріндірмелер[өңдеу]
- ↑ Қытай күнтізбесінде Жолбарыс жылы.
- ↑ Ұлу — кірме сөз (қытайша Лұн — айдаһар), ұлу деген моллюскпен шатастырмау жөн.
- ↑ Қытай күнтізбесінде Ешкі жылы.
- ↑ Мешін сөзінің негізгі мағынасы — адам тәрізді маймыл, бірақ қазақтар кейбір қоңыстанған өңірлерде мешін деп су кенесін атайды.
|
||||||
