Мұғалжар маңы артезиан алабы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Мұғалжар маңы артезиан алабы (Примугалжарский артезианский бассейн) — Мұғалжар ойпатында орналасқан алап.[1]

Жалпы мәліметтер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Солтүстік шеті Оралдың оңтүстігінен басталып, Үстіртке дейін жетеді. Батысында Каспий ойпатымен, шығысы мен оңтүстік-шығысында Мұғалжар-Шошқакөлмен шектелген. Суы альб-сеноманның құмды қабаттарына жиналған. Солтүстікте, шығыста және антиклиналдық көтерілімдер аумағында бұлардың жалпы қалыңдығы 20 – 50 м-ге, оңтүстік-батыста 150 – 180 м-ге жетеді. Су алаптың оңтүмтік бөлігінде 50 – 250 м, оңтүстігінде 500 – 600 м тереңдікте кездеседі және минералдылығы солтүстіктен оңтүстікке қарай 0,3 –1,5 г/л-ден 1 – 3,5 г/л-ге дейін артады. Ұңғымалардың су шығымы тәулігіне 400 – 1200 м3-ден 2000 – 3500 м3-ге дейінгі шамада. Ғасырлық қоры 700 млрд. м3-ден астам, жыл сайын орны толатын қоры 300 млн. м3-дей. Бұл шама жыл сайын 2 – 2,5 млрд. м3-ге дейін суды пайдалануға мүмкіндік береді. Алап суы негізінен ауыл шаруашылығында пайдаланылады.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.
  2. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том