Никобарлар
| шомпендер | |
| Никобарлар | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
28 800 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
христиандық, дәстүрлі нанымдардар |
Никобарлар (өз атауы; никобарлар, шомпендер)[1] — Үндістанда тұратын халық.[2] Никобар аралдарының байырғы халқы. Жалпы саны 28,8 мың адам. (2001, халық санағы), 2004 жылғы цунамиден кейін саны айтарлықтай төмендеді.[3]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мон-кхмер отбасының никобар тілінің диалектілерінде сөйлейді.[4] Жазуы 20 ғасырда латын әліпбиі негізінде пайда болды.
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сенушілердің діни наным-сенімдері: христиандар, бір бөлігі – дәстүрлі нанымдардарды ұстанады.[5]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (банан, папайя, панданус, ямс, жүгері, күріш, кокос және арека пальмасы). Олар негізінен шошқа өсіріп, балық аулайды, каноэ жасайды, Қолөнерден - қыш ыдыстар (Чаура аралы), қоржын мен төсеніш тоқу таралған.[6]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауылдар мен аралдардың басшылары басқаратын дәстүрлі өзін-өзі басқару органдары бар. Көп балалы отбасылар, анимистік идеялардың қалдықтары сақталған.
Елді мекендері негізінен жағалауда орналасқан. Дәстүрлі тұрғын үй қадаланған, қаңқалы, конустық шатыры бар, қабырғаларға дейін созылады, ол шөптермен, пальма жапырақтарымен, қамыспен жабылған.
Дәстүрлі ерлер киімі – белге оралған мата (касат), қазіргі – еуропалық үлгідегі (шорт, жейде). Әйелдер киімі – саронг тәрізді ұзын белдемше. Дененің жоғарғы бөлігі әдетте ашық қалдырылады (қысқа блузалар жиі кездеседі).
Негізгі тағамдары - пісірілген немесе бұқтырылған көкөністер, сондай-ақ балық, шошқа еті, құс еті.[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Толковый словарь русского языка. https://sanstv.ru/dict/%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B
- ↑ Большая советская энциклопедия - никобарцы http://www.xn--80aacc4bir7b.xn--p1ai/%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B8/%D0%B1%D1%81%D1%8D/%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B
- ↑ Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2268548 Мұрағатталған 18 қазанның 2022 жылы.
- ↑ Большая советская энциклопедия https://gufo.me/dict/bse/%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B
- ↑ Словари НИКОБАРЦЫ https://slovaronline.com/browse/a44f7021-7667-3734-b81c-cb1ca1452d33/%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B
- ↑ a b народы мира / Никобарцы http://www.etnolog.ru/people.php?id=NIKO
