Николай Ермилович Алексеев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Николай Ермилович Алексеев (1885- 1977) - Қазақ КСР-іне еңбек сіңірген халық мұғалімі, Қаныш Сәтбаевтың ұстазы. Ұсақ қолөнер кәсібімен шұғылданған Павлодар қаласы тұрғынының отбасында дүниеге келген, жас күнінен білімге құштарлық танытып, осы қаладағы 3 сыныпты училищені бітірген соң Павлодар уезінің Тереңкөл болысында 1904 жылы ашылған бастауыш орыс-қазақ мектебіне мұғалім болып ұстаздық жолын бастаған.

Ұстаздық қызметті ол алпыс жылдай уақыт үздіксіз атқарған, мұның жарты ғасырға жуық мерзімін қазақ балаларына сабақ берумен өткізген. Негізінен, орыс тілі пәнін жүргізсе де, кейбір ауылдық мектептерде қазақ тілінен де сабақ берген. Ленин орденімен марапатталған. Павлодарда 1911 жылы 2 сыныпты орыс-қазақ училищесі ашылып, ауылдан келетін қазақ балаларын оқытуға жер-жерден ұлт тілін білетін мұғалімдер шақырылған. Сол ағартушылардың алғашқы легінде Песчаное ауылындағы бастауыш мектептен Николай Баянауылдан Әбікей Зейінұлы Сәтбаев Павлодарға ауысып, осы білім ұясында ұстаздық еткен. Сол жылы Ақкелін болысынан Павлодардағы мектепке 12 жасар Қаныш та шәкірт болып қабылданған.

Болашақ ғалым 2 сыныпты орыс-қазақ мектебінде 1911- 14 жылы оқыған Николай 70-жылдардың басында академик шәкіртінің Павлодарда оқыған жылдары жайында, өзі жұмыс істеген училищенің сол кездегі өнеге-ұлағаты, сондай-ақ Қаныш Имантайұлымен бірге оқыған балалар туралы көлемі 25 парақ естелік жазып, облысы өлкетану мұражайына табыс еткен. Осы естеліктің көшірмесін алған соң Сәтбаев туралы кітаптартардың авторы, жазушы М.Сәрсеке Николайға жолығып, ауызекі әңгімесін тыңдаған және қарт ұстаздың әңгімесі мен естелігін «Сәтбаев» ғұмырнамасында пайдаланған.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қаныш Сатпаев. Энциклопедия / Бас редактор Б.Ө.Жақып. — Алматы «Қазақ энциклопедиясы», 2011 жыл. ISBN 9965-893-74-8