Мазмұнға өту

Николас Мадуро

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Николас Мадуро
Nicolas Maduro
Николас Мадуро
Мадуро, 2023 жыл
Лауазымы
Ту
Ту
 Венесуэла 49-президенті
Ту
Ту
19 сәуір 2013 жылдан бастап
(м. а. 5 наурыз — 19 сәуір 2013)
Вице-президент
Ізашары Уго Чавес
Ту
Ту
 Венесуэла біртұтас социалистік партиясының президенті
Ту
Ту
28 шілде 2014 жылдан бастап
Вице-президент Диосдадо Кабельо
Ізашары Уго Чавес
Ту
Ту
 25-Вице-президент
Ту
Ту
13 қазан 2012 — 5 наурыз 2013
Президент Уго Чавес
Ізашары Элиас Хауа Милано
Ізбасары Хорхе Альберто Арреаса Монсеррат
Ту
Ту
 Сыртқы істер министрі
Ту
Ту
9 тамыз 2006 — 16 қаңтар 2013
Президент Уго Чавес
Ізашары Әли Араке
Ізбасары Элиас Хауа Милано
Ту
Ту
 Ұлттық ассамблеяның 3-төрағасы
Ту
Ту
5 қаңтар 2005 — 7 тамыз 2006
Ізашары Франсиско Амелияч
Ізбасары Силия Флорес
Ту
Ту
 Ұлттық ассамблея депутаты
Ту
Ту
3 тамыз 2000 — 7 тамыз 2006
Сайлау округі Астаналық округ
Өмірбаяны
Партиясы Венесуэла біртұтас социалистік партиясы (2007 бері)
Бесінші Республика үшін қозғалыс (2007 дейін)
Дүниеге келуі 23 қараша 1962 (1962-11-23) (62 жас)
Каракас,[a] Венесуэла төртінші республикасы
Туған кездегі есімі Николас Мадуро Морос
ис. Nicolás Maduro Moros
Жұбайы
Адриана Ангуло
​
​
(ажырасқан)​

​
​
(үйл. 2013)​
Қолтаңбасы Қолтаңбасы
өңдеу Үлгі құжаттамасын қараңыз

Николас Мадуро Морос (ис. Nicolás Maduro Moros, [nikoˈlaz maˈðuɾo ˈmoɾos]; 23 қараша 1962 жыл, Каракас[a]) — венесуэлалық саясаткер, 2013 жылғы 19 сәуірден бергі Венесуэла президенті. Бұрын Мадуро 2012 және 2013 жылдары елдің 24-Вице-президенті, 2006 мен 2013 жылдары аралығында Сыртқы істер министрі және 2005 мен 2006 жылдары Ұлттық ассамблея төрағасы болды.

Мадуро авторитар үкіметке басшылық етеді, оны дереккөздің біразы автократ, не диктатор деп те атады.[1][2][3] 2013 және 2023 жылдар аралығында Венесуэла Сөз Бостандығы Көрсеткіші бойынша елдер арасында 42 орын түсті.[4] Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) мен Human Rights Watch есептеуінше Мадуро президенттігі кезінде Венесуэлада 20 000 адам сотсыз өлім жазасына кесілді, жеті миллион венесуэлалықтар Отанынан кетуге мәжбүр болды.[5][6][7]

Ерте және өз өмірі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Николас Мадуро Морос 1962 жылғы 23 қарашада, Каракастағы[a] жұмысшылар отбасында дүниеге келген.[8][9][10] Оның әкесі Николас Мадуро Гарсия, белгілі кәсіподақ басшысы еді[11] және 1989 жылғы 22 сәуірдегі жол апатында қайтыс болды. Оның анасы Тереза Хесус Морос Венесуэла шекарасындағы колумбиялық Кукута қаласында туған.[12] Мадуро солшыл[8][13] католиктер отбасында тәрбиеленген. 2012 жылы The New York Times Мадуроның индуист гуру Сатья Саи Бабаның ерушісі болғанын және 2005 жылы сол гурумен Үндістанда кездескенін хабарлады.[14] 2013 жылғы сұхбатта ол шежіресі жайлы айтқанда «ата-әжем еврей еді, қандары мавр еді. Олар католицизмді Венесуэлада қабылдады» деді.[15]

Мадуро мен әйелі Силия Флорес, 2019 жыл

Мадуро — үйіндегі жалғыз ұл бала, төрт түрлі әпке-қарындасы бар: Мария Тереза, Хозефина мен Анита.[16] Мадуро екі түрлі некеде тұрған. Бірінші ол Адриана Герро Ангулоға үйленген еді және олардың жалғыз баласы, ұлы Николас Мадуро Герро[17][18] (не «Николасито») түрлі үкіметтік лауазымдарға тағайындалған еді.[19] Мадуро кейін саясаткер және заңгер Силия Флореске үйленді. Флорес 2006 жылғы тамызда Мадуроның Ұлттық ассамблея төрайымы ретінде ізбасары еді.[20] Олар Мадуро президенттігіне бірнеше ай болғанда, 2013 жылғы шілдеде үйленген еді.[21] Екеуінің ортақы баласы жоқ, алайда Флорестің Уолтер Рамон Гавидияға некесінен үш баласы бар: Уолтер Джейкоб, Йосуэл мен Йоссер.[22]

Ерте мансабы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Білім беру және одақ жұмысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мадуро бірнеше жыл бойы Каракас метрополитені компаниясында автобус жүргізушісі болды. Өзінің саяси мансабын ол 1980 жылдары ғана бастады, бұл кезде ол автобус жүргізушілерінің өкілі ретінде кәсіподақ мүшесі болған еді. Ол, оған қоса, 1983 жылғы сайлауалды кампаниясы кезінде Хосе Висенте Ранхельдің оққағары болып та жұмыс істей тұрды.[13][23]

24 жасында Мадуро 1986 жылы Кубаға көшіп келген Оңтүстік Америкадағы солшыл ұйымдардың басқа содырларымен бірге Гаванада тұрып, жас коммунистер басқарған Escuela Nacional de Cuadros Julio Antonio Mella саяси білім беру орталығында бір жылдық курсқа қатысқан.[12]

MBR–200

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Уго Чавестің бостандығын талап етіп жатқан Мадуро, 2002 жыл

Карлос Пеньялозаның сөзінше, Кастро үкіметі Мадуроға Кубаның Барлау Басқармасында жұмыс істейтін «көртышқан» ретінде қызмет етіп, әскери мансабы өркендеп келе жатқан Уго Чавеске жақын болу тапсырмасын орындады.[24]

1990 жылдардың бірінші жартысында ол MBR–200 қозғалысының мүшесі болды және Чавестің 1992 жылғы мемлекеттік төңкеріс әрекеттенгені үшін қамалуының тоқтағанын талап етті.[13] Бұл онжылдықтың екінші жартысында ол 1998 жылы Чавестің президент болғанын қолдаған Бесінші Республика үшін қозғалыс құрушыларының бірі болды.[25]

Ұлттық ассамблея

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мадуро венесуэлалық Депутаттар Палатасына 1998 жылы, Ұлттық Құрылтай Жиналысына 1999 жылы және Ұлттық ассамблеяға 2000 жылы депутат болып сайланды да, осылайша Астаналық округтің өкілі еді.

Венесуэла президенті

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2013 жылғы сәуірде Мадуро президент болып сайланды. Ресми дерек бойынша ол қарсыласы Энрике Каприлесті одан 1.5% дауыс жинап ғана жеңді.[26] Каприлес дауыстардың қайта саналғанын талап етті, Мадуроның президент болғанын мойындамады.[27] 19 сәуірде Мадуроның тұңғыш инаугурациясы орын алды, бұл сайлау комиссиясының дауыс сандарын қайта қарап шығамыз деген уәдесінен кейін келді.[28][29]

Ескертпелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ a b c Николас Мадуроның нақты туған жерінің қайда екеніне бірнеше адам бірнеше рет күмән келтірген, жоғары лауазымды шенеуніктер бұл жайлы да түрлі жауап береді. Оған қарамастан көптеген ақпарат көздері оның Каракаста дүниеге келгенімен келіседі.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Applebaum, Anne The Autocrats Are Winning  (ағыл.). theatlantic.com (2021). Тексерілді, 7 желтоқсан 2021. Мұрағат көшірмесі 15 қарашаның 2021 Wayback Machine мұрағатында
  2. ↑ Дереккөз қатесі: Жарамсыз <ref> тегі; no text was provided for refs named DITboliburg
  3. ↑ Turkewitz, Julie. Venezuela’s Autocrat, Accused of Stealing Election, Seizes Third Term, New York Times (10 қаңтар 2025). Тексерілді 10 қаңтардың 2025.
  4. ↑ RSF 2013  (ағыл.). rsf.org. Тексерілді, 12 қазан 2022. Мұрағат көшірмесі 3 мамырдың 2023 Wayback Machine мұрағатында
  5. ↑ Venezuela Events of 2022. Мұрағатталған 3 желтоқсанның 2023 жылы. Human Rights Watch. 2022.
  6. ↑ Venezuelan 'death squads' killed thousands and covered it up, UN says. The Independent (5 July 2019). Тексерілді, 2 тамыз 2019. Мұрағат көшірмесі 2 тамыздың 2019 Wayback Machine мұрағатында
  7. ↑ Venezuela situation. Біріккен Ұлттар Ұйымының босқындар ісі жөніндегі жоғарғы комиссарының басқармасы. Тексерілді, 10 ақпан 2022. Мұрағат көшірмесі 24 тамыздың 2021 Wayback Machine мұрағатында
  8. ↑ a b Perfil | ¿Quién es Nicolás Maduro?  (исп.). El Mundo (Үлгі:TranslateDate/es). Тексерілді, 9 наурыз 2013. Мұрағат көшірмесі 2 қазанның 2013 Wayback Machine мұрағатында
  9. ↑ Profile: Nicolas Maduro – Americas. Әл-Жазира (2013). Мұрағат көшірмесі 3 желтоқсанның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  10. ↑ Lamb Peter Historical Dictionary of Socialism — Rowman & Littlefield. — P. 289. — ISBN 978-1-442-25827-3. Мұрағат көшірмесі 3 желтоқсанның 2021 Wayback Machine мұрағатында
  11. ↑ Turner Barry The Statesman's Yearbook 2014: The Politics, Cultures and Economies of the World — Springer. — P. 1486. — ISBN 978-1-349-59643-0. Мұрағат көшірмесі 3 желтоқсанның 2021 Wayback Machine мұрағатында
  12. ↑ a b Oropeza, Valentina. Perfil de Nicolás Maduro: El 'delfín' que conducirá la revolución bolivariana  (исп.), El Tiempo (Үлгі:TranslateDate/es). Мұрағат көшірмесі 6 наурыздың 2016 Wayback Machine мұрағатында
  13. ↑ a b c Lopez, Virginia; Watts, Jonathan. Who is Nicolás Maduro? Profile of Venezuela's new president, The Guardian (15 сәуір 2013). Мұрағат көшірмесі 25 наурыздың 2015 Wayback Machine мұрағатында
  14. ↑ Neuman, William. Waiting to See if a 'Yes Man' Picked to Succeed Chávez Might Say Something Else, The New York Times (22 желтоқсан 2012). Мұрағат көшірмесі 2 қазанның 2013 Wayback Machine мұрағатында
  15. ↑ Shmulovich, Michal Venezuela's 'anti-Semitic' leader admits Jewish ancestry. The Times of Israel (13 мамыр 2013). Тексерілді, 24 шілде 2017. Мұрағат көшірмесі 18 шілденің 2018 Wayback Machine мұрағатында
  16. ↑ Дереккөз қатесі: Жарамсыз <ref> тегі; no text was provided for refs named minci.gob.ve
  17. ↑ Venezuela's Chavez Says Cancer Back, Plans Surgery, USA Today (27 тамыз 2014). Тексерілді 14 қаңтардың 2015. Мұрағат көшірмесі 12 қаңтардың 2015 Wayback Machine мұрағатында
  18. ↑ Fermín, Daniel La boleta de clase del hijo de Maduro. El Estímulo (12 қаңтар 2015). Тексерілді, 23 ақпан 2018. Мұрағат көшірмесі 5 қыркүйектің 2018 Wayback Machine мұрағатында
  19. ↑ Venezuelan president's son, Nicolas Maduro Jr., showered in dollar bills as economy collapses, Fox News Latino (19 наурыз 2015). Тексерілді 20 наурыздың 2015. Мұрағат көшірмесі 21 наурыздың 2015 Wayback Machine мұрағатында
  20. ↑ Cawthorne, Andrew; Naranjo, Mario. Who is Nicolas Maduro, Possible Successor to Hugo Chávez?, The Christian Science Monitor (9 желтоқсан 2012). Тексерілді 10 желтоқсанның 2012. Мұрағат көшірмесі 9 желтоқсанның 2012 Wayback Machine мұрағатында
  21. ↑ Guererro, Kay; Dominguez, Claudia; Shoichet, Catherine E.. Venezuelan President Nicolas Maduro's family members indicted in U.S. court, CNN (12 қараша 2015). Мұрағат көшірмесі 13 қарашаның 2015 Wayback Machine мұрағатында
  22. ↑ Meza, Alfredo. La generosa tía Cilia (22 қараша 2015). Тексерілді 23 ақпанның 2018. Мұрағат көшірмесі 22 қарашаның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  23. ↑ Nicolás Maduro a la cabeza de la revolución  (исп.). Últimas Noticias (Үлгі:TranslateDate/es). Мұрағат көшірмесі 29 қарашаның 2014 Wayback Machine мұрағатында
  24. ↑ Peñaloza Carlos Chávez, el delfin de Fidel : la historia secreta del golpe del 4 de febrero — Miami: Alexandria Library. — P. 184. — ISBN 978-1505750331.
  25. ↑ Дереккөз қатесі: Жарамсыз <ref> тегі; no text was provided for refs named guardian2
  26. ↑ Мадуро ресми түрде Венесуэла президенті болып жарияланды  (қаз.). kazinform.kz (16 сәуір 2013). Мұрағат көшірмесі 14 тамыздың 2014 Wayback Machine мұрағатында
  27. ↑ Shoichet, Catherine. Chavez's Political Heir Declared Winner; Opponent Demands Recount, CNN (15 сәуір 2013). Тексерілді 15 сәуірдің 2013. Мұрағат көшірмесі 16 сәуірдің 2013 Wayback Machine мұрағатында
  28. ↑ Nicolas Maduro sworn in as new Venezuelan president  (ағыл.). bbc.co.uk (19 April 2013). Мұрағат көшірмесі 24 маусымның 2018 Wayback Machine мұрағатында
  29. ↑ Kroth, Olivia Delegations from 15 countries to assist Maduro's inauguration in Venezuela  (ағыл.). pravda.ru (18 April 2013). Мұрағат көшірмесі 19 сәуірдің 2013 Wayback Machine мұрағатында
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Николас_Мадуро&oldid=3448919» бетінен алынған