Ойыл (өзен)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Ойыл өзені бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту
 Басқа мағыналар үшін Ойыл деген бетті қараңыз.
Ойыл
Сипаттамасы
Ұзындығы 800 км
Су алабының
ауданы
31 500 км²
Су ағысы
Бастауы Мұғалжар тауы
 • Координаттары 49°32′ с. е. 56°48′ ш. б. / 49.533° с. е. 56.800° ш. б. / 49.533; 56.800 (G) (O) (Я) (T)
Сағасы Каспий маңы ойпаты
 • Координаттары 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. / 48.583; 52.467 (G) (O) (Я)Координаттар: 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. / 48.583; 52.467 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел Қазақстан
Аймақ Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары

ОйылЖайық алабындағы өзен.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары жерімен ағады.

Бастауы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ақтөбе облысындағы Қандыағаш темір жол станциясының солтүстік-батысында 50 км жерден басталып, Тайсойған құмында (Атырау облысы) бірнеше тармаққа бөлініп, Каспий маңы ойпатындағы Жалтыркөл, Ақтөбе көлдері аралығындағы Қаракөл қонысы тұсында тартылып қалады (ертеде Жайық өзеніне құйған).

Гидрологиясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ұзындығы 800 км, су жиналатын алабы 31 мың км2. Өзеннің жоғарғы және орта бөлігіндегі аңғары терең сай-жырамен тілімденген, төменгі бөлігі белесті жазықпен ағады. Негізгі арнасының ені 20 – 40 м. Жер асты, жауын-шашын суымен толығады. Көктемде қар суымен өзен деңгейі көтеріледі, минералдылығы азаяды. Жазда иірімдерге бөлініп тұздылығы артады. Жылдық орташа су ағымы Миялы ауылы тұсында 10,8 м³/с. Ірі салалары Ащыойыл, Кенжалы, Қайыңды, Қиыл. Жайылмасы – Ақтөбе, Атырау облыстары шаруашылықтарының шабындығы. Суымен егін, мал суарылады. Өзен бойына Миялы, Ойыл, т.б. елді мекендер орналасқан. Наурыз-мамырда тасып, су деңгейі 10 м, одан да жоғары көтеріледі.[1] [2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.
  2. Қазақ энциклопедиясы – 7 - том