Ойыл (өзен)
Басқа мағыналар үшін Ойыл деген бетті қараңыз.| Ойыл | |
|---|---|
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 800 км |
| Су алабының ауданы |
31 500 км² |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Мұғалжар тауы |
| • Координаттары | 49°32′ с. е. 56°48′ ш. б. / 49.533° с. е. 56.800° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Каспий маңы ойпаты |
| • Координаттары | 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| |
| Ел | Қазақстан |
| Аймақ | Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары |
Ойыл – Жайық алабындағы өзен.
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары жерімен ағады.
Бастауы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ақтөбе облысындағы Қандыағаш темір жол станциясының солтүстік-батысында 50 км жерден басталып, Тайсойған құмында (Атырау облысы) бірнеше тармаққа бөлініп, Каспий маңы ойпатындағы Жалтыркөл, Ақтөбе көлдері аралығындағы Қаракөл қонысы тұсында тартылып қалады (ертеде Жайық өзеніне құйған).
Гидрологиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ұзындығы 800 км, су жиналатын алабы 31 мың км2. Өзеннің жоғарғы және орта бөлігіндегі аңғары терең сай-жырамен тілімденген, төменгі бөлігі белесті жазықпен ағады. Негізгі арнасының ені 20 – 40 м. Жер асты, жауын-шашын суымен толығады. Көктемде қар суымен өзен деңгейі көтеріледі, минералдылығы азаяды. Жазда иірімдерге бөлініп тұздылығы артады. Жылдық орташа су ағымы Миялы ауылы тұсында 10,8 м³/с. Ірі салалары Ащыойыл, Кенжалы, Қайыңды, Қиыл. Жайылмасы – Ақтөбе, Атырау облыстары шаруашылықтарының шабындығы. Суымен егін, мал суарылады. Өзен бойына Миялы, Ойыл, т.б. елді мекендер орналасқан. Наурыз-мамырда тасып, су деңгейі 10 м, одан да жоғары көтеріледі.[1] [2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.
- ↑ Қазақ энциклопедиясы – 7 - том