Талгүл

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Олеандр бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту
Талгүл
Nerium oleander
Nerium oleander
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
Сабы: Gentianales
Тұқымдасы: Кендір тұқымдасы
Тегі: Талгүл

Талгүл немесе Олеандр (лат. Nérium) — Кендір тұқымдасының (лат. Apocynaceae) монотипті тегі. Тектің жалғыз өкілі - мәңгіжасыл, бұтақты өсімдік Кәдімгі олеандр (лат. Nerium oleander, әдебиетте көбіне «талгүл» деп аталады).

Отаны – Жерорта теңізінің жағалауы. «Nerium» сөзі грек тілінен аударғанда «ылғалды» деген мағына береді. Табиғатта талгүл су маңында өседі. Үй жағдайындағы талгүл тез өседі, еш қиындықсыз-ақ ол 3-4 метр биіктікке жетеді. Сондықтан да оның бұтақтарын қырқып қалаған биіктікте өсіре аласыз. Жапырақтары ұзыншақ, қою жасыл түсті, қатты болып келеді. Гүлдері ақ, күлгін, қызыл және сары түсті, хош иісті.

Олеандр - әлемдегі ең улы өсімдіктер қатарына кіреді. Талгүлдің шырыны улы болатындықтан онымен жұмыс жасағанда (бұтақтарын қырқу, қалемшелеу, телу т.б.) қолыңызға қолғап киюді мытпаңыз.

Жапырағы жүрек-тамыр қызметін жақсартатын дәрі жасауға пайдаланылады (нериолин).[1]

Күтімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жарығы

Жарық жерде жақсы гүлдейді. Жазда таза ауаға шығаруға болады. Көлеңке жерде талгүлдің жапырақтары түсіп, гүлдемей қалады.

Жылуы

Қыс айларында ауа температурасы 4-8 °C төмен болмағаны абзал.

Суғарылуы

Жазда жиі, қыста сирек суғарады.

Ылғалдылығы

Аздап ылғалдылықты қажет етеді. Шаңнан тазарту мақсатында жапырақтарына су бүркіп тұру қажет.

Қоректендірілуі

Гүлдейтін өсімдіктерге арналған тыңайтқышпен көктем, жаз кездерінде қоректендіреді.

Аурулары

Көбінесе саңырауқұлақ ауруларымен ауырады.

Көбейтілуі

Қалемшелеу арқылы ерте көктемде көбейтеді. Сабақтарынан алынған қалемшені бірден құм араласқан топыраққа отырғызса, үш аптаның ішінде тамырланады[2].

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
  2. "Гүлстан" республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727