Олимп құдайлары
Грек мифологиясы |
---|
Құдайлар
|
Батырлар және батырлық
|
Қатыстылар
|
Ежелгі гректер бірнеше құдайлар бар және олардың әрқайсысы адам өмірінің әр жағына билік етеді деп сенген. Көптеген әдемі шіркеулер осы ең құдіретті құдайлар мен әйел құдайлар құрметіне арнап салынған.
Зевс - Олимп тауында өмір сүрді. Бұл жерде ол салтанатты алтын сарайларда өзге құдайлар мен құдай әйелдердің ортасында амброзияның (құдайлар тағамы) дәмін татып, нектар ішіп (құдайлар сусыны) той тойлады. Зевс барлық құдайлардың басшысы болды. Крон мен Реяның ұлы, ол қолында аспан әміршісі екенін көрсететін найзағай мен күркүрді ұстаған.
Метида мен оның балалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Зевстің алғашқы жұбайы даналық құдайы Метида болды. Гея Метидадан Афина деген қыз туады, содан кейін Зевсті биліктен айыратын ұл туады деген болжамын айтады Зевске. Сонда Зевс өзінің баласын дүниеге әкелгелі жүрген әйелін жұтып қояды. Афина сауыт – сайман, қару – жарағымен бірге Зевстің басынан тікелей жарық дүниеге шығады. Қызы оның әлемді жөнге келтірудегі жанашыр көмекшісіне айналады. Афина Зевс сияқты мықты, Метида сияқты данышпан болады. Ол Афины қаласына жебеушілік жасайды.
Зевстің екінші әйелі Фемида құдай – Уран мен Геяның қызы. Оның есімі грек тілінен айдарғанда “тәртіп,әділ сот” деген мағына береді.
Гера мен ұрпақтары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Зевстің үшінші әйелі – қарындасы Гера. Ол аспанның әйел құдайы және неке қорғаушысы болған. Зевс пен Герадан көп бала туады. Соғыс құдайы Арес анасының елірме әрі басасау мінезін бойына тартады, ол өзінің қанқұмарлылығымен белгілі. Символы-дулыға және қарақұс. Қызы Илифия – босанатын әйелдердің жебеушісі. Оттың және ұсталық өнердің құдайы. Гефест те солардың ұлы еді. Ата – анасы оны ұнатпағандықтан, Олимптен жер бетіне екі рет лақтырып жібереді, сол себепті ол екі аяғынан ақсап қалады. Гефест маххабат пен сұлулық құдайы Афродитаға үйленеді. Бірақ Афродита күйеуін емес, Аресті жақсы көреді. Афродита ғажайып әдемілігінің құпиясы жасырылған керемет белдік тағынып жүрген. Афродита Зевс пен Дионаның қызы, аңызда ол теңіз көбігінен туған деп айтылады.
Зевс, сонымен қатар, әйел құдай Летодан туған егіздер – Аполлон мен Артемиданың да әкесі болған. Күннің жарығы пен шындықтың құдайы Аполлон музыкаға, поэзияға, ғылым мен дәрігерлікке ықпал етті. Ол аққулар жеккен екі дөңгелекті арба айдаған және лирада (грек жұртының музыкалық аспабы) ойнаған.
Гестия
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Гестия – Кронос пен Реяның қызы. Ол отбасы, ошақ қасының құдайы болды. Гректердің әрбір үйінде оған арналған алтарь тұратын.
Артемида
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Аңшылық және ай құдайы Артемида садақ атқанда мүлт етпеген. Оның атқан күміс жебелері әрқашанда нысанға дөп тиген. Сонымен қатар ол жабайы аңдардың жебеушісі болған. Артемида емдей білген, ерлі – зайыптыларды қорғаған, екі қабат әйелдерге сыйлық әкелген. Оның символы - найза және бұғы.
Гермес
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олипиялық Гермес – Зевстің және тау нимфасы Майяның ұлы – қанатты сандал киген құдайлар хабаршысы әрі өлілердің жанын тасымалдаушы. Ол жолаушыларды желеп – жебеген, сондай – ақ адамдардың түсінде құдайлар әмірін түсінуіне көмектескен. Оның теңдессіз сиқырлы күші алтын таяғында жатыр, сол таяғымен адамдарды ұйықтатып немесе оятып отырған.
Дионис
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дионис – Зевс пен Фивы патшасының қызы Семеланың ұлы – жердің құнарлылық күштерінің, жүзім өсірушілік пен шарап ашытудың құдайы.
Деметра
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Деметра, Кронос пен Реяның қызы – өсіп-өну мен егіншілік құдайы. Символ ретінде қолына жүгерінің собығын ұстап тұрған бейнесі салынған.
От пен ұсталық кәсіптің құдайы. Зевс пен Гераның ұлы. Символы- темір соғатын төс.
Теңіз құдайы, жер сілкіндіргіш, Зевстің ағасы. Әдетте ол ат үстінде, қолында үш ашалы асатаяқпен бейнеленеді.
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]-
Деметра
-
Афродита
-
Фемида
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Әдебиеттер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Әпсаналар, Мәскеу Росмэн 2012, ISBN 978-5-353-06045-1
- Әлемнің ұлы кереметтері, Алматыкітап, 2005 жыл. Авторы- Рассел Эш, суретшісі - Ричард Бонсон.